Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu đang đối mặt với khó khăn khi thông quan hàng hóa sang các thị trường, đặc biệt là châu Âu (EU), do vướng mắc trong việc xin cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA) cho biết, từ ngày 1-7, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đã chuyển sang các cơ quan cấp tỉnh theo quy định của Thông tư số 12/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Tuy nhiên, quy định mới này không kế thừa đầy đủ các hướng dẫn từ Thông tư 44/2018, dẫn đến sự lúng túng và chậm trễ trong quá trình cấp giấy chứng nhận. Điều này đặc biệt gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu, khiến hàng hóa không thể thông quan kịp thời, ảnh hưởng đến tiến độ hợp đồng và gây thiệt hại về tài chính. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam đã gửi kiến nghị tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đề nghị xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc.
Không riêng gì ngành hàng gia vị, xuất khẩu thanh long sang EU cũng đang vướng. Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), cho biết nhiều lô hàng thanh long xuất khẩu sang EU chưa có đơn vị cấp chứng thư để xuất khẩu. Phía thị trường châu Âu yêu cầu phải thực hiện lại quy trình cấp chứng thư do cơ quan nhà nước cấp.
Sở An toàn thực phẩm TP.HCM đã có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, kiến nghị Bộ sớm ban hành quy định hồ sơ, thủ tục cấp giấy chứng nhận theo yêu cầu của châu Âu. Đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho hay, từ ngày 1-7, phía EU yêu cầu việc cấp chứng thư phải do cơ quan nhà nước cấp. Cục cũng đã có Công văn gửi về phía địa phương đề nghị triển khai việc cấp chứng thư.
Trước tình hình trên, các doanh nghiệp xuất khẩu cần phải chủ động và linh hoạt hơn trong việc đáp ứng các yêu cầu về an toàn thực phẩm và chứng thư xuất khẩu. Đồng thời, các hiệp hội ngành hàng và cơ quan chức năng cần phải phối hợp chặt chẽ để tìm ra giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp và tháo gỡ các vướng mắc, nhằm đảm bảo hoạt động xuất khẩu được diễn ra thông suốt và hiệu quả.
Để hỗ trợ doanh nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần sớm ban hành quy định hồ sơ, thủ tục cấp giấy chứng nhận theo yêu cầu của châu Âu. Đồng thời, cần có các hướng dẫn cụ thể và chi tiết cho các cơ quan cấp tỉnh trong việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật, nhằm tránh sự lúng túng và chậm trễ trong quá trình cấp giấy chứng nhận.
