Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI đã trở thành một cơ hội để các đại biểu thảo luận về những vấn đề quan trọng liên quan đến khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, đặc biệt là trong khuôn khổ phát triển kinh tế xanh và phát triển bền vững. Tại tọa đàm, nhiều chuyên gia đã đưa ra ý kiến và giải pháp quý giá nhằm hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam trên con đường đổi mới sáng tạo.
TS. Đinh Hùng Cường, Trưởng phòng Nghiên cứu và Phát triển tại Viện Hoá học Nước biển Fukuoka (Nhật Bản), đã đặt ra một câu hỏi có tính chất thúc đẩy sự suy ngẫm trong khán phòng: Tại sao một quả xoài Miyazaki của Nhật Bản có thể có giá bán lên đến hơn 2 triệu đồng, trong khi xoài Việt Nam, dù có hương vị ngon, lại có giá trị thấp hơn rất nhiều? Ông cho rằng câu trả lời không chỉ nằm ở thương hiệu mà còn ở việc xây dựng một câu chuyện hấp dẫn cho sản phẩm. Câu chuyện này không chỉ xoay quanh sự chăm chút tỉ mỉ trong quá trình trồng trọt và thu hoạch mà còn ở chất lượng vốn có của sản phẩm.
Tuy nhiên, TS. Cường cũng nhấn mạnh rằng để nâng cao giá trị sản phẩm, cần thiết phải có một nền tảng chất lượng ngay từ khâu đầu vào. Nếu môi trường sản xuất không được bảo vệ, đất đai bị bạc màu và hệ sinh thái bị phá vỡ bởi hóa chất, thì mọi nỗ lực tiếp thị và xây dựng thương hiệu đều trở nên vô nghĩa.
Cũng tại tọa đàm, TS. Nguyễn Hoàng Chinh, Trung tâm nghiên cứu các sản phẩm sinh học bền vững trường ĐH Deakin, Úc, đã trình bày về chủ đề khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong sản xuất xanh. Ông chỉ ra rằng Việt Nam đang đứng trước một nghịch lý lớn khi lãng phí hàng chục triệu tấn phụ phế phẩm mỗi năm. Ông gợi mở hướng đi cho các startup để biến nguồn ‘rác’ khổng lồ này thành một ‘mỏ vàng’, thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Chìa khóa để giải quyết bài toán này nằm ở việc chuyển đổi tư duy từ kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn.
Để hiện thực hóa ý tưởng này, TS. Nguyễn Hoàng Chinh đề xuất rằng Việt Nam cần một hệ sinh thái hỗ trợ hiệu quả, dựa trên mô hình hợp tác “kiềng ba chân”: Chính phủ – Viện nghiên cứu – Doanh nghiệp. Sự hợp tác này giúp giảm chi phí đầu tư riêng lẻ cho từng doanh nghiệp, đẩy nhanh quá trình chuyển giao công nghệ và tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động.
TS. Đinh Hùng Cường cũng đề xuất một mô hình hỗ trợ “công thức 4 chân” để tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ thông minh cho các nhà sáng tạo Việt. Cụ thể, nhà nước cần xây dựng các phòng thí nghiệm mở (Open Lab) dùng chung, có một cơ chế tài chính linh hoạt, cho phép các nhà nghiên cứu được “ghi nợ” chi phí và chỉ hoàn trả khi dự án thành công.
Cuối cùng, các chuyên gia đều nhấn mạnh rằng để hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, Viện nghiên cứu và Doanh nghiệp. Sự hợp tác này sẽ giúp tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động, hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam phát triển và thành công.
