Trong những năm gần đây, Việt Nam đã và đang không ngừng nỗ lực để khẳng định vị thế của mình trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Thông qua các chính sách đầu tư, phát triển hạ tầng, nguồn lực và thể chế, đất nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể và đang ngày càng phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực này.
Theo ông Lý Hoàng Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), Việt Nam đã tích cực triển khai Chương trình Khoa học và công nghệ cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ. Chương trình này đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, không chỉ phục vụ mục tiêu dân sinh mà còn góp phần quan trọng vào quốc phòng-an ninh. Một số vệ tinh nhỏ như PicoDragon (2013), MicroDragon (2019), NanoDragon (2021) và vệ tinh viễn thám VNREDSat-1 (2013) đã được phát triển thành công.
Bên cạnh đó, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đang phối hợp với các bộ, ngành khác để xây dựng các chính sách và cơ chế nhằm khai thác hiệu quả dữ liệu vệ tinh. Đồng thời, Bộ cũng khuyến khích chuyển giao công nghệ vũ trụ lưỡng dụng và hoàn thiện hệ thống trạm mặt đất. Ông Lý Hoàng Tùng khẳng định rằng phát triển công nghệ vũ trụ sẽ trở thành động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế tri thức, củng cố tiềm lực quốc phòng – an ninh và khẳng định vị thế của Việt Nam trong khu vực và quốc tế.
Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho rằng để phát triển công nghệ vũ trụ, Việt Nam cần thành lập cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia. Có thể tham khảo mô hình của Philippines, nơi có cơ quan vũ trụ quốc gia trực thuộc Chính phủ, để điều hành thống nhất và đề xuất luật chuyên ngành về không gian. Ông cũng dẫn chứng rằng kinh tế vũ trụ toàn cầu dự kiến sẽ đạt 1.400 tỷ USD vào năm 2030 và nhiều tỷ phú công nghệ đang đổ vốn vào lĩnh vực này.
Tiến sỹ Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, đánh giá rằng công nghệ vũ trụ là một ngành công nghệ chiến lược nhưng cũng cần trở thành công nghệ hàng đầu cùng với bán dẫn và năng lượng hạt nhân. Ông cũng đề xuất cần thí điểm cơ chế sandbox theo Nghị quyết 193 của Quốc hội, cho phép chấp nhận rủi ro và mạo hiểm trong các dự án công nghệ lớn. Điều này sẽ giúp tạo ra những đột phá trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ.
Các chuyên gia đều đồng tình rằng phát triển công nghệ vũ trụ là yêu cầu tất yếu của quốc gia và cần hình thành chiến lược phát triển công nghệ vũ trụ quốc gia. Điều này không chỉ giúp Việt Nam nâng cao vị thế trên trường quốc tế mà còn đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Để đạt được mục tiêu này, việc đầu tư mạo hiểm và giao quyền tự chủ cao cho tổng công trình sư của dự án là cần thiết. Điều này sẽ giúp cho các dự án công nghệ vũ trụ có thể được triển khai một cách linh hoạt và hiệu quả, từ đó tạo ra những thành tựu đáng kể trong tương lai.
Đường link tham khảo: công nghệ Việt Nam
