Trong nỗ lực không ngừng nghỉ để kiểm soát và hạn chế vi phạm về khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), tỉnh Thanh Hóa đã triển khai nhiều giải pháp quyết liệt và đồng bộ trong sáu tháng đầu năm 2025. Đây là một phần trong chiến lược của tỉnh nhằm góp phần cùng cả nước hướng tới mục tiêu gỡ ‘thẻ vàng’ của Ủy ban châu Âu (EC).
Theo ông Nguyễn Đức Cường, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa, tỉnh đã đạt được những kết quả tích cực trong việc thực hiện các biện pháp theo khuyến nghị của EC. Sự quyết tâm cao từ hệ thống chính quyền và sự vào cuộc của ngư dân đã tạo nên những chuyển biến tích cực trong công tác chống khai thác IUU.
Một trong những biện pháp nổi bật mà tỉnh Thanh Hóa đã thực hiện là tổ chức rà soát, làm sạch dữ liệu tàu cá trên hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (Vnfishbase). Tỉnh cũng đã thực hiện đối soát thông tin phục vụ định danh tàu cá và lập danh sách các tàu cá hết hạn, sắp hết hạn thủ tục hành chính để có biện pháp xử lý phù hợp. Qua đó, tỉnh đã tăng cường quản lý tàu cá và nâng cao hiệu quả trong công tác chống khai thác IUU.
Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng đã phối hợp liên ngành tăng cường tuần tra, kiểm tra tại các cửa sông, cửa lạch và trên biển. Các trường hợp vi phạm hoặc có nguy cơ vi phạm IUU đã được phát hiện và xử lý nghiêm. Điều này đã giúp nâng cao hiệu quả trong công tác kiểm soát và ngăn chặn vi phạm.
Nhận thức của ngư dân về chống khai thác IUU đã có những chuyển biến tích cực nhờ đẩy mạnh công tác tuyên truyền và tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm. Việc thực hiện các quy định liên quan đến giám sát hành trình, khai báo thông tin trước khi cập cảng, ghi chép nhật ký khai thác… đã dần trở thành nề nốp trong hoạt động khai thác thủy sản.
Ông Dương Văn Công, chủ tàu cá TH-90808, trú tại phường Nam Sầm Sơn, cho biết: ‘Tàu của tôi luôn bật thiết bị giám sát hành trình trong suốt quá trình khai thác để cơ quan chức năng ghi nhận hành trình và xác minh nguồn gốc thủy sản. Khi cập cảng, chúng tôi đều khai báo trước với Ban Quản lý cảng cá ít nhất một giờ để đảm bảo việc giám sát sản lượng và truy xuất nguồn gốc được thực hiện đúng quy định.’
Để thực hiện nghiêm túc các khuyến nghị của EC, Thanh Hóa đã ban hành và triển khai đồng bộ nhiều văn bản chỉ đạo về hoàn thiện pháp lý, tăng cường quản lý tàu cá, kiểm soát truy xuất nguồn gốc thủy sản và xử lý vi phạm. Tỉnh đã tập trung phổ biến Luật Thủy sản và các quy định liên quan đến chống khai thác IUU đến từng tổ chức, cá nhân, nhất là các chủ tàu, thuyền trưởng và ngư dân.
Hiện nay, tỉnh Thanh Hóa đang phối hợp chặt chẽ với các địa phương để kiểm tra, rà soát toàn bộ dữ liệu tàu cá, xác định rõ tình trạng đăng ký, đăng kiểm, cấp phép và hoạt động thực tế. Toàn tỉnh Thanh Hóa hiện có 6.063 tàu cá, trong đó có 1.062 tàu có chiều dài từ 15m trở lên thường xuyên hoạt động vùng khơi. 100% tàu đã thực hiện việc đánh dấu đúng quy định và 99,44% tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.
Mặc dù những năm gần đây không ghi nhận trường hợp tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, nhưng nguy cơ vẫn luôn hiện hữu. Vì vậy, Thanh Hóa xác định nhiệm vụ chống khai thác IUU là công việc trọng tâm, xuyên suốt, cần sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, ngành và cả cộng đồng ngư dân.
Trong thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục rà soát, nâng cấp hệ thống quản lý nghề cá, tăng cường tập huấn, tuyên truyền theo hình thức phù hợp tại các địa phương ven biển, đồng thời khuyến khích ngư dân tham gia đồng hành trong công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
