Trong bối cảnh hiện nay, việc chuyển đổi sang xe điện hoặc các phương tiện giao thông thay thế đang trở thành xu hướng tất yếu để bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí. Tuy nhiên, quá trình này cần được thực hiện một cách linh hoạt và đảm bảo sự thuận tiện cho người dân, đặc biệt tại Việt Nam, nơi xe máy là phương tiện chính và có ý nghĩa kinh tế lớn.

Để khuyến khích sử dụng xe điện, cần có một giải pháp đồng bộ bao gồm phương tiện thay thế, tổ chức giao thông và chính sách hỗ trợ tài chính. Một trong những bước quan trọng là nâng cấp hệ thống phương tiện công cộng như xe buýt. Việc phát triển hạ tầng giao thông công cộng như tàu điện cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí. Xe buýt điện nên thay thế xe buýt truyền thống, và các tuyến đường nên ưu tiên cho phương tiện công cộng. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông mà còn góp phần bảo vệ môi trường.

Ngoài ra, hạ tầng cho người đi xe đạp và đi bộ cũng cần được quan tâm. Các tuyến đường dành riêng cho xe đạp và người đi bộ cần được xây dựng và bảo trì để đảm bảo an toàn và thuận tiện cho người dân. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu tình trạng ô污染 không khí mà còn góp phần nâng cao sức khỏe cho cộng đồng.

Về chính sách hỗ trợ, xe điện cần trở thành lựa chọn hấp dẫn hơn xe máy xăng thông qua giảm giá thành, hệ thống trạm sạc rộng khắp và ưu đãi về phí đỗ, nơi đỗ. Chính phủ và các cơ quan chức năng cần có những chính sách hỗ trợ tài chính và kỹ thuật để khuyến khích người dân chuyển đổi sang sử dụng xe điện.

Cuối cùng, vấn đề an toàn và xử lý pin xe điện sau hết hạn cần được giải quyết triệt để để tạo sự tin tưởng cho người dùng. Việc chuyển đổi sang phương tiện thân thiện môi trường hơn là quá trình cần sự tham gia của cả chính quyền và người dân. Với giải pháp đồng bộ và chính sách hỗ trợ phù hợp, chúng ta có thể hướng tới môi trường giao thông sạch sẽ và an toàn hơn.

Tìm hiểu thêm về các giải pháp giao thông bền vững và cách chúng có thể giúp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí tại Việt Nam.

Việc bỏ xe máy xăng trong khu vực nội đô Hà Nội đang trở thành một thách thức lớn đối với thành phố. Theo lộ trình được Thủ tướng yêu cầu, từ tháng 7/2026, xe máy chạy xăng sẽ không được phép lưu thông trong vành đai 1 Hà Nội, bao gồm phần lớn diện tích 4 quận vùng lõi Thủ đô là Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng. Đến năm 2030, sẽ áp dụng cho toàn bộ phương tiện cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong phạm vi vành đai 3.

Hà Nội hiện có trên 9,2 triệu phương tiện, trong đó thành phố quản lý 1,1 triệu ôtô, 6,9 triệu xe máy; còn lại là phương tiện từ tỉnh khác lưu thông thường xuyên. Trong số xe máy đăng ký tại Hà Nội, khoảng 5,6 triệu xe chạy bằng xăng, còn lại 1,3 triệu xe máy điện. Tuy nhiên, phương tiện công cộng tại Hà Nội hiện chưa đáp ứng đủ nhu cầu đi lại của người dân. Mạng lưới giao thông đô thị Hà Nội thời gian qua đã được đầu tư nâng cấp, xây mới song vẫn chưa đạt được mục tiêu theo quy hoạch. Các dự án đường sắt đô thị chậm đi vào hoạt động tạo áp lực lớn lên giao thông đường bộ.

TS Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, đánh giá việc bãi bỏ xe máy xăng là bài toán rất khó giải đối với TP Hà Nội, dù biết đây là một trong những nguồn gây ô nhiễm không khí. “Dân số quá đông, người dân đi lại bằng gì trong khi phương tiện công cộng hiện mới đáp ứng được 1/5 nhu cầu”, ông đặt câu hỏi. Ngoài ra, hạ tầng trạm sạc cho xe máy, ôtô điện còn thiếu. Phần lớn người dân ở 4 quận lõi sống trong ngõ nhỏ, nhà ống, chung cư cũ, nơi không có chỗ đỗ xe cố định hoặc không có hệ thống sạc điện riêng. Họ thường tự sạc điện tại nhà, không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy.

Để giải bài toán trên, ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, cho rằng TP Hà Nội cần khảo sát số lượng xe máy chạy xăng hiện có, phân loại theo niên hạn và tình trạng sử dụng để xây dựng gói hỗ trợ phù hợp. Thành phố cần có chính sách trợ giá, hỗ trợ vay mua xe điện cho hộ nghèo, người lao động. Mức hỗ trợ có thể gồm một phần tài chính để đổi phương tiện hoặc trợ cấp chi phí đi lại. Cạnh đó, cần vận động các hãng xe điện triển khai chương trình đổi xe cũ lấy xe mới, giảm giá xe điện, đặc biệt cho nhóm thu nhập thấp…

Ông cũng nhấn mạnh rằng, việc chuyển đổi sang xe điện không chỉ giúp giảm ô nhiễm môi trường mà còn giúp giảm thiểu ùn tắc giao thông. Tuy nhiên, để thực hiện được điều này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và người dân. Thành phố cần đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng giao thông, bao gồm cả hạ tầng trạm sạc cho xe điện.

Một số chuyên gia cũng cho rằng, việc bỏ xe máy xăng trong khu vực nội đô Hà Nội là cần thiết để giảm thiểu ô nhiễm môi trường và ùn tắc giao thông. Tuy nhiên, cần có lộ trình thực hiện cụ thể và phù hợp với điều kiện thực tế của thành phố. Cần có các chính sách hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe điện, cũng như đầu tư vào hạ tầng giao thông để đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.

Thị trường xe máy tại Việt Nam đang trải qua một giai đoạn giảm giá mạnh mẽ trên nhiều mẫu xe xăng từ các thương hiệu lớn như Honda và Yamaha. Động thái này được xem là một nỗ lực để ‘xả hàng’ và thu hồi vốn trước khi thị trường chuyển dịch sang xe điện, đặc biệt là với lộ trình cấm xe xăng từ ngày 1/7/2026 tại Hà Nội.

Khảo sát thị trường cho thấy nhiều mẫu xe tay ga phổ biến như Honda Vision, Honda Lead, và Yamaha Janus đang được bán với giá thấp hơn giá niêm yết của hãng từ vài trăm nghìn đến hơn một triệu đồng. Honda Vision, mẫu xe tay ga bán chạy nhất Việt Nam, hiện có giá bán thực tế thấp hơn giá niêm yết, trong khi Honda Lead và Yamaha Janus cũng giảm giá mạnh. Không chỉ xe tay ga, nhiều mẫu xe số quen thuộc cũng giảm giá mạnh, như Honda Wave Alpha và Honda Future125.

Các đại lý cho biết họ đang chấp nhận giảm lãi hoặc bán hòa vốn để đẩy hàng xe xăng trong thời điểm nhạy cảm này. Theo chia sẻ từ một số đại lý, lượng khách hàng tìm mua xe tăng trở lại trong những ngày gần đây chủ yếu là người có phạm vi hoạt động ngoài vành đai 1, muốn tranh thủ thời điểm giá tốt. Mua xe xăng để ‘dùng tạm’ rồi chuyển vùng đang trở thành xu hướng.

Người tiêu dùng đang tận dụng thời điểm này để mua xe xăng giá rẻ, đặc biệt là với dòng xe từng ‘đội giá’ so với giá niêm yết của nhà sản xuất, dùng trong thời gian ngắn rồi chuyển về quê – nơi chưa bị ảnh hưởng bởi quy định cấm.

Các chuyên gia trong ngành nhận định, dù Hà Nội chuẩn bị thực hiện cấm xe xăng từ năm 2026, nhưng chính sách này chưa áp dụng đại trà trên toàn quốc. Hơn 80% số xã, thị trấn ở Việt Nam vẫn sử dụng xe máy xăng là phương tiện chủ lực. Điều này khiến dòng xe máy truyền thống vẫn còn ‘đất sống’ tại nhiều địa phương trong ít nhất 5-7 năm tới.

Người tiêu dùng đang cần phương tiện đi lại ngắn hạn trong 1-2 năm, hoặc có ý định sử dụng tại các địa phương chưa áp dụng chuyển đổi sang xe điện, thì mua xe máy xăng thời điểm này là hợp lý. Ngược lại, với những người đã có hạ tầng sạc, nơi gửi xe phù hợp, việc chuyển sang xe điện sẽ phù hợp xu hướng dài hạn hơn.