Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố việc đạt được thỏa thuận thương mại với Nhật Bản và Philippines, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong chính sách thương mại của ông với các quốc gia châu Á.

Theo thông tin được chia sẻ trên mạng xã hội Truth Social vào ngày 22/7, ông Trump mô tả thỏa thuận với Nhật Bản là “lớn nhất trong lịch sử”. Theo đó, Nhật Bản sẽ áp dụng mức thuế đối ứng mới là 15%, trong khi Philippines sẽ áp thuế ở mức 19%.

Một điểm nổi bật trong thỏa thuận thương mại với Nhật Bản là cam kết của Tokyo đầu tư 550 tỷ USD vào Mỹ. Tổng thống Trump cũng tự tin rằng Washington sẽ thu được “90% lợi nhuận” từ các khoản đầu tư này. Không chỉ vậy, ông Trump còn tuyên bố rằng Nhật Bản sẽ hoàn toàn mở cửa thị trường cho các sản phẩm chủ chốt của Mỹ như xe hơi, xe tải, gạo và một số nông sản. Ông tin rằng thỏa thuận này sẽ tạo ra hàng trăm nghìn việc làm mới.

Nhật Bản là một trong những nước tiên phong khởi động đàm phán thương mại với Mỹ, nhưng phải đến nay, thỏa thuận mới được hoàn tất. Trước đó, Tổng thống Trump đã nhiều lần bày tỏ sự không hài lòng với cách Nhật Bản tiến hành đàm phán và từ chối mua gạo của Mỹ.

Ngoài Nhật Bản, Tổng thống Trump cũng thông báo về việc đạt được thỏa thuận thương mại với Philippines, bao gồm mức thuế 19%. Mức thuế tương tự cũng được áp dụng cho Indonesia. Theo thỏa thuận, Philippines sẽ mở cửa thị trường cho hàng hóa Mỹ và giảm thuế nhập khẩu về 0%. Không chỉ dừng lại ở đó, ông Trump còn tiết lộ rằng hai bên sẽ tăng cường hợp tác quân sự. Ông đánh giá cao Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos là một nhà đàm phán “rất tốt và cứng rắn”.

Trước khi đạt được thỏa thuận này, ông Trump đã thông báo về việc áp thuế 25% với toàn bộ hàng nhập khẩu từ Nhật Bản, mức thuế cao hơn so với mức công bố trước đó là 24%.

Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Nhật Bản. Tuy nhiên, xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ đã giảm tháng thứ 2 liên tiếp do ảnh hưởng của thuế nhập khẩu. Với các thỏa thuận thương mại mới, có thể kỳ vọng rằng thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản cũng như Mỹ và Philippines sẽ có những bước chuyển tích cực trong tương lai.

Xuất khẩu nông sản hữu cơ Việt Nam sang thị trường Mỹ: Thách thức và cơ hội

Với kim ngạch nhập khẩu hàng hóa lên đến 4.000 tỷ USD mỗi năm, Mỹ là thị trường lớn nhất thế giới, mang lại tiềm năng to lớn cho các quốc gia xuất khẩu. Tuy nhiên, việc thâm nhập vào thị trường này ngày càng trở nên khó khăn và tốn kém hơn do chính sách áp dụng thuế cao đối với các sản phẩm sản xuất bên ngoài nước Mỹ và sự gia tăng từ chi phí logistics.

Ông Marc Mealy, Phó chủ tịch phụ trách chính sách, Hội đồng kinh doanh Mỹ – ASEAN, cho rằng để vượt qua rào cản thuế quan mới, các hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung vào việc sản xuất và tiếp thị những sản phẩm thiết yếu – những sản phẩm mà người tiêu dùng vẫn sẵn sàng lựa chọn dù giá có cao hơn do thuế. Một trong những phân khúc ngách đặc biệt tiềm năng chính là sản phẩm được chứng nhận hữu cơ.

Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán Thương mại tại Mỹ, cũng chỉ ra đặc điểm xu hướng tiêu dùng của thị trường này là chú trọng đến những sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Nếu những mặt hàng như dệt may, đồ gỗ… sẽ gặp những khó khăn nhất định khi Mỹ áp thuế mới, thì việc khai thác những mặt hàng thuộc phân khúc đặc thù như sản phẩm hữu cơ sẽ là “chìa khóa”.

Các chuyên gia cũng đã chỉ ra rằng những mặt hàng nông sản, rau màu, cây trồng thường có nguồn gốc xuất xứ thuần túy tại Việt Nam. Đây là một lợi thế lớn, bởi thị trường Mỹ rất quan tâm đến quy tắc xuất xứ. Việc các HTX và doanh nghiệp có hồ sơ rõ ràng để sẵn sàng chứng minh nguồn gốc xuất xứ khi phía Mỹ yêu cầu là cực kỳ quan trọng.

Sản phẩm hữu cơ Việt Nam với nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và quy trình sản xuất được kiểm soát chặt chẽ sẽ đáp ứng tốt yêu cầu này, từ đó tạo dựng niềm tin cho người tiêu dùng và đối tác Mỹ. Hiện nay, một số HTX đã xuất khẩu thành công nông sản hữu cơ có chứng nhận sang thị trường Mỹ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều HTX và doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc xuất khẩu sang thị trường này.

Các chuyên gia cũng cho rằng, dù là thị trường có rào cản kỹ thuật cao, quy định nghiêm ngặt, rất quan tâm đến bảo hộ thương mại, chống bán phá giá, nhưng Mỹ đang thực hiện tái cấu trúc chuỗi cung ứng, tìm nguồn thay thế từ Trung Quốc. Nhiều ngành hàng của Việt Nam cũng có lợi thế xuất khẩu sang Mỹ, trong đó có nông sản, thực phẩm, hàng hóa tiêu dùng.

Để thu hút được người tiêu dùng Mỹ, làm sao để có sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng nhưng phù hợp về giá cả mới là bài toán chiến lược trong xuất khẩu, nhất là thời điểm này. Việc cạnh tranh về chất lượng và giá cả cần song hành với nhau khi xuất khẩu sang Mỹ.

Có thể thấy, dù đối mặt với những thách thức về thuế quan và các tiêu chuẩn khắt khe, nông sản hữu cơ của HTX và doanh nghiệp Việt Nam vẫn có tiềm năng lớn để chinh phục thị trường Mỹ. Bằng cách kết hợp những yếu tố này, nông sản Việt hoàn toàn có thể tìm được chỗ đứng vững chắc và phát triển bền vững ở thị trường Mỹ.

Hội đồng kinh doanh Mỹ – ASEAN là một tổ chức thúc đẩy quan hệ kinh doanh giữa Mỹ và các nước ASEAN.

Thương mại Việt Nam đang đẩy mạnh xúc tiến thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và các nước trên thế giới.