Trung Quốc – Mười bảy tháng sau khi ông Tông Khánh Hậu, người được mệnh danh là “vua đồ uống”, qua đời, vụ tranh chấp di sản hàng trăm nghìn tỷ đồng đã được đưa ra xét xử. Sự kiện này đã mở ra một chương mới đầy kịch tính cho một trong những tập đoàn tiêu dùng lớn nhất Trung Quốc.

Tông Khánh Hậu, người đã giữ vị trí người giàu nhất Trung Quốc trong gần hai thập kỷ, là biểu tượng của giới doanh nhân tự thân thế hệ đầu của Trung Quốc. Ông đã xây dựng đế chế Wahaha từ một que kem và trở thành một trong những tập đoàn tiêu dùng lớn nhất Trung Quốc. Tuy nhiên, chỉ chưa đầy hai năm sau khi ông qua đời, đế chế Wahaha của ông đã lâm vào khủng hoảng kế thừa.

Ba người tự nhận là con ngoài giá thú của ông Tông đã khởi kiện con gái chính thức của ông tại Hàng Châu và Hồng Kông (Trung Quốc), yêu cầu chia lại toàn bộ tài sản trị giá gần 34 tỷ NDT (khoảng 123 nghìn tỷ đồng). Di sản kinh doanh đồ sộ của Tông Khánh Hậu đang đối mặt với thách thức lớn nhất: thiếu vắng một thể chế truyền thừa vững chắc.

Tông Khánh Hậu sinh năm 1945 tại thành phố Tô Châu, tỉnh Giang Tô (Trung Quốc) trong một gia đình nghèo. Ông đã bỏ học trung học để phụ giúp gia đình và từng làm đủ nghề tay chân. Phải đến năm 42 tuổi, ông mới bắt đầu hành trình khởi nghiệp với số vốn 140.000 NDT (khoảng 510 triệu đồng) vay từ người thân.

Ông đã xây dựng đế chế Wahaha từ một que kem và trở thành một trong những tập đoàn tiêu dùng lớn nhất Trung Quốc. Tuy nhiên, ông lại thiếu kế hoạch kế thừa rõ ràng. Việc vận hành dựa vào tín nhiệm gia đình và thiếu cơ chế sở hữu rõ ràng đã trở thành một lỗ hổng nghiêm trọng sau khi ông qua đời.

Tháng 7/2025, 3 người tự nhận là con ngoài giá thú của ông Tông đã nộp đơn lên tòa án Hồng Kông và Hàng Châu. Họ yêu cầu phong tỏa 1,8 tỷ USD (khoảng 47 nghìn tỷ đồng) tài khoản HSBC thuộc sở hữu của ông Tông, chia lại quỹ tín thác nước ngoài 2,1 tỷ USD (khoảng 54,8 nghìn tỷ đồng) và yêu cầu phân chia 29,4% cổ phần Wahaha (ước tính trị giá gần 6 tỷ USD – khoảng 156,7 nghìn tỷ đồng) hiện do con gái chính thức nắm giữ.

Vụ tranh chấp di sản này đã khiến giới đầu tư và thị trường phân vân về khả năng ổn định của thương hiệu Wahaha. Theo một số nguồn tin từ mạng lưới bán lẻ, đã có nhà phân phối ngừng nhập hàng vì lo ngại về cấu trúc sở hữu chưa rõ ràng.

Tông Khánh Hậu đã từng nói: “Nghiêm túc để làm một việc nào đó là dễ nhất nhưng cũng là khó nhất”. Ông đã chiến thắng trên mặt trận thị trường nhưng lại chưa kịp đặt nền móng cho sự trường tồn bền vững và kế thừa của di sản.

Trong thời đại kỹ thuật số hiện nay, mua bán hàng hóa trên mạng xã hội đã trở thành một xu hướng phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh sự tiện lợi mà hình thức mua bán này mang lại, người tiêu dùng cũng đối mặt với nhiều nguy cơ về hàng giả, hàng kém chất lượng.

Mới đây, trên các nền tảng mạng xã hội phổ biến như TikTok, Facebook, Zalo, xuất hiện rất nhiều tài khoản quảng cáo và bán các loại hàng hóa như thực phẩm chức năng, thuốc đông y, mỹ phẩm, thực phẩm. Những lời quảng cáo được đưa ra thường rất hấp dẫn và hoa mỹ, ví dụ như ‘Cam kết hàng Nhật nội địa’, ‘Xách tay chuẩn Âu’, ‘Trị khớp tận gốc sau 7 ngày’, ‘Trắng da thần tốc’, hay ‘Uống 2 hộp giảm 4-8kg/tuần’…

Đáng chú ý, hình thức quảng cáo và bán hàng này không khác gì một dạng của bán hàng ‘đa cấp’. Điều này cho phép bất kỳ ai cũng có thể trở thành người tiếp thị liên kết hoặc tư vấn bán hàng mà không cần có chuyên môn hay thông tin về tính pháp lý và chất lượng của sản phẩm. Nguồn gốc của những sản phẩm này có thể không rõ ràng và đến từ nước ngoài.

Trước những hiện tượng này, người tiêu dùng cần phải cực kỳ thận trọng khi mua hàng hóa trên mạng xã hội. Cần kiểm tra kỹ thông tin về người bán, nguồn gốc sản phẩm cũng như đánh giá từ những khách hàng khác. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động bán hàng trực tuyến để đảm bảo quyền lợi và sự an toàn cho người tiêu dùng.

Chủ tịch tập đoàn thực phẩm Gellert Global Group, George Gellert, vừa chia sẻ những bí quyết thành công sau gần 60 năm cống hiến trong ngành thực phẩm. Với kinh nghiệm phong phú và thành công trong sự nghiệp, ông đã kể lại hành trình của mình và những nguyên tắc sống còn giúp ông đạt được thành tựu như ngày hôm nay.

George Gellert, 87 tuổi, là một trong những doanh nhân uy tín và kỳ cựu trong lĩnh vực thực phẩm tại Mỹ. Với nền tảng giáo dục vững chắc từ Đại học Cornell, nơi ông tốt nghiệp với ba bằng cấp về kinh doanh, luật và quản trị trong vòng 7 năm, ông đã sẵn sàng cho một sự nghiệp thành công. Trước khi gia nhập công ty thực phẩm của gia đình vợ vào năm 1965, ông đã có kinh nghiệm làm việc tại Ủy ban Chứng khoán Mỹ và Bộ Quốc phòng.

Dưới sự lãnh đạo của ông, tập đoàn Gellert Global Group đã trải qua một quá trình mở rộng đáng kể, từ một nhà nhập khẩu phô mai và thịt hộp trở thành một trong những đầu mối cung cấp hàng đầu với hơn 6.000 sản phẩm từ hơn 60 quốc gia, đạt doanh thu tỷ USD. Theo ông, bí quyết thành công không nằm ở những cuốn sách quản trị hay kỹ năng thuyết trình, mà nằm ở khả năng quản lý thời gian hiệu quả và luôn đúng giờ.

Ông kể lại rằng mẹ của ông từng nói rằng nếu trễ một phút, cũng giống như trễ một giờ. Nguyên tắc này đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống và công việc của ông. Ông thường đặt báo thức vào lúc 4h45, bắt đầu ngày mới bằng cuộc gọi cho đối tác Charles Kushner trong 15 phút đầu ngày, tiếp theo là một tiếng tập thể dục và chơi tennis đến 7h30, và luôn có mặt ở văn phòng vào lúc 8h. Trong suốt hơn 50 năm làm việc, ông không bao giờ đến trễ các cuộc họp, kể cả vào những ngày New York bị phong tỏa vì bão tuyết hay mất điện diện rộng.

Lịch trình chặt chẽ cũng giúp ông xử lý khủng hoảng một cách hiệu quả, đặc biệt trong giai đoạn đại dịch khi chuỗi cung ứng toàn cầu bị gián đoạn nghiêm trọng. George Gellert bắt đầu công việc tại Atalanta, công ty của bố vợ, vào năm 1966 bằng việc mở thư. Dù công việc này có vẻ đơn giản và lặp lại, nhưng nó đã giúp ông hiểu sâu về cách doanh nghiệp vận hành.

Gellert khuyên người trẻ nên học cách bắt đầu từ những việc nhỏ, thay vì chỉ tìm kiếm vị trí cao. Tuy nhiên, nhiều người trẻ hiện nay không còn muốn gắn bó lâu dài với một nơi làm việc. Để giữ chân người trẻ, doanh nghiệp cần tạo môi trường giúp họ phát triển, với lộ trình rõ ràng cho sự tiến bộ. Nếu không thấy bước tiếp theo, họ có thể sẽ rời đi.

Vì vậy, ông đặc biệt chú trọng vào khâu tuyển dụng, ưu tiên những người có định hướng nghề nghiệp rõ ràng và loại trừ các ứng viên thiếu động lực. Cuối cùng, ông tin rằng việc ưu tiên mối quan hệ bền vững cũng là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp vượt qua khủng hoảng. Ông cho rằng không cần chỉ tập trung vào kỹ năng chuyên môn, hãy đầu tư vào sự liêm chính và các mối quan hệ đáng tin cậy.

Trong 25 năm qua, thế giới đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể về số lượng triệu phú. Từ khoảng 13 triệu người vào năm 2000, đến cuối năm 2024, con số này đã tăng vọt lên gần 52 triệu người. Đây là những ‘triệu phú bình dân’ hay EMILLI (everyday millionaire), những cá nhân sở hữu tài sản ròng từ 1 đến 5 triệu USD. Tổng tài sản của nhóm này đạt xấp xỉ 107.000 tỷ USD, gần như ngang bằng với khối tài sản 119.000 tỷ USD của toàn bộ nhóm siêu giàu.

Sự trỗi dậy của các EMILLI không đến từ một nguyên nhân đơn lẻ, mà là sự cộng hưởng của bốn yếu tố kinh tế – xã hội sâu sắc, diễn ra bền bỉ trong suốt 2 thập kỷ qua. Bệ đỡ bất động sản đã đóng vai trò quan trọng khi giá bất động sản tại hầu hết các thị trường lớn trên thế giới đã tăng trưởng một cách phi thường. Một ngôi nhà được mua vào đầu những năm 2000 giờ đây có thể đã tăng giá trị gấp nhiều lần, vô hình trung đẩy tài sản ròng của chủ sở hữu vượt qua ngưỡng triệu đô.

Sự ‘dân chủ hóa’ phố Wall cũng là một yếu tố quan trọng khi cuộc cách mạng công nghệ đã thay đổi hoàn toàn cuộc chơi. Sự ra đời của các ứng dụng giao dịch trực tuyến, các quỹ tương hỗ (mutual funds), và các quỹ hoán đổi danh mục (ETFs) đã mở toang cánh cửa Phố Wall cho hàng triệu người bình thường.

Kỷ nguyên của tinh thần doanh nhân cũng đã tạo ra nhiều triệu phú mới. Nhiều EMILLI chính là những người chủ của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các chuyên gia tư vấn, hay những người làm việc trong nền kinh tế tự do (gig economy). Họ không trông chờ vào lương hưu, mà chủ động xây dựng nguồn thu nhập, tự tạo ra giá trị và nắm bắt cơ hội kinh doanh.

‘Cơn sóng thần’ thừa kế cũng sẽ định hình bức tranh tài sản mạnh mẽ trong tương lai. UBS ước tính một khối tài sản khổng lồ trị giá khoảng 83.000 tỷ USD sẽ được chuyển giao giữa các thế hệ trong vòng 20 – 25 năm tới. Cuộc chuyển giao tài sản vĩ đại này sẽ đưa một lượng lớn những người thuộc millennials và gen Z vào hàng ngũ triệu phú.

Dù là một xu hướng toàn cầu, sự trỗi dậy của các EMILLI lại mang những đặc điểm riêng biệt ở từng khu vực. Mỹ tiếp tục là trung tâm của phong trào EMILLI, nhờ vào một nền văn hóa lâu đời khuyến khích đầu tư vào cả bất động sản lẫn thị trường tài chính. Tại châu Âu và châu Á, đặc biệt ở các quốc gia có giá bất động sản leo thang và trình độ hiểu biết tài chính của người dân ngày càng được nâng cao, đà tăng trưởng diễn ra mạnh mẽ.

UBS dự báo rằng thế giới sẽ có thêm hơn 5 triệu triệu phú mới vào năm 2029. Sự trỗi dậy của họ không chỉ là một câu chuyện về tiền bạc. Nó là tín hiệu về một sự phân bổ tài sản đang dần trở nên rộng rãi hơn, một thế giới nơi cơ hội làm giàu không còn là đặc quyền của một nhóm nhỏ.