Chuyển đổi số trong khu vực công đang trở thành một yếu tố chiến lược quan trọng trong quá trình cải cách thể chế quốc gia. Ứng dụng công nghệ số vào khu vực công không chỉ giúp tối ưu hóa hoạt động của các cơ quan Nhà nước mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận dịch vụ công nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Trong diễn đàn ‘Chuyển đổi số khu vực công – Tiền đề cho phát triển kinh tế xã hội’ do Báo Điện tử Tiếng nói Việt Nam tổ chức, các chuyên gia hàng đầu đã tập trung thảo luận về việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong khu vực công. Các chuyên gia khẳng định rằng chuyển đổi số trong doanh nghiệp Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện năng lực cạnh tranh và đảm bảo sự phát triển bền vững.

Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số cũng đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là về cơ sở hạ tầng công nghệ và nguồn lực. Theo Phó Viện Trưởng Viện Trí Việt IVM – Nguyễn Hữu Thái Hòa, phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ tại các cơ quan Nhà nước còn nhiều lạc hậu, ngân sách dành cho chuyển đổi số thường bị giới hạn, và việc triển khai hạ tầng như trung tâm dữ liệu, mạng lưới 5G, hoặc phần mềm quản lý đòi hỏi chi phí lớn.

Ngoài ra, khu vực công thường gặp khó khăn trong việc thu hút và giữ chân nhân tài công nghệ do mức lương không cạnh tranh so với khu vực tư nhân. Điều này đòi hỏi sự quan tâm và đầu tư nhiều hơn để phát triển nguồn nhân lực công nghệ trong khu vực công.

Chuyển đổi số cũng mở ra cơ hội lớn trong việc nâng cao hiệu quả quản lý và chất lượng dịch vụ công của đất nước. Các công cụ như hệ thống quản lý văn bản điện tử, chữ ký số, hoặc quy trình phê duyệt trực tuyến giúp giảm thời gian xử lý công việc, cho phép người dân nộp hồ sơ mà không cần đến cơ quan hành chính.

Thực hiện chuyển đổi số để cải thiện chất lượng dịch vụ công trực tuyến và cung cấp các dịch vụ công ở mức độ 3 và 4 sẽ giúp người dân và doanh nghiệp thực hiện các thủ tục hành chính mọi lúc, mọi nơi. Từ đăng ký kinh doanh, cấp giấy phép xây dựng, đến nộp thuế trực tuyến… Tiến trình tiếp theo của chuyển đổi số sẽ là hướng tới cá nhân hóa dịch vụ, với dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo có thể được sử dụng để phân tích nhu cầu của người dân, từ đó cung cấp dịch vụ phù hợp hơn.

Các chuyên gia cũng thảo luận về việc chống tham nhũng và tăng cường sự minh bạch trong quản lý Nhà nước thông qua các nền tảng số hóa. Hệ thống số hóa giúp công khai ngân sách, kế hoạch phát triển, hoặc các quyết định hành chính, tăng cường sự giám sát của người dân.

Để đẩy mạnh chuyển đổi số trong khu vực công, các chuyên gia đưa ra giải pháp về đầu tư hạ tầng công nghệ, tăng ngân sách cho việc nâng cấp cơ sở hạ tầng số, và xây dựng các chương trình đào tạo kỹ năng số cho cán bộ, công chức. Khuyến khích các doanh nghiệp công nghệ tham gia phát triển giải pháp số cho khu vực công, như ứng dụng AI, blockchain…

Chuyển đổi số khu vực công sẽ khó tạo ra đột phá thực chất nếu chỉ được nhìn nhận như một nhiệm vụ công nghệ đơn thuần. Việc tích hợp chuyển đổi số vào quá trình cải cách kinh tế – thể chế sẽ giúp phát huy vai trò là một ‘nền tảng tăng trưởng mới’. Điều này đòi hỏi sự quan tâm và đầu tư nhiều hơn để phát triển chuyển đổi số trong khu vực công.

Chuyển đổi số là một quá trình đòi hỏi sự lãnh đạo chiến lược và tầm nhìn dài hạn. Thành công của Đan Mạch trong lĩnh vực này không chỉ đến từ hệ thống chính sách công ưu việt mà còn nhờ vào sự đầu tư vào công nghệ và đổi mới. Với kinh nghiệm 25 năm trong chuyển đổi số quản trị công, bắt đầu từ năm 2001, Đan Mạch đã xây dựng một nền tảng vững chắc cho sự phát triển của chính phủ điện tử.

Ông Nicolai Prytz, Đại sứ Đan Mạch tại Việt Nam, cho biết hành trình số hóa của Đan Mạch đã bắt đầu từ rất lâu. Đến nay, Đan Mạch đã trở thành quốc gia tiên tiến nhất về chính phủ điện tử, cung cấp dịch vụ số cho công dân và doanh nghiệp. Quá trình này bao gồm sự tham gia của chính quyền trung ương, 5 chính quyền khu vực và 98 chính quyền địa phương, với chiến lược chung được cập nhật theo chu kỳ 4 năm một lần.

Việt Nam hiện đang ở giai đoạn phát triển quan trọng, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần cải cách hành chính toàn diện, đặc biệt là đẩy mạnh chuyển đổi số trong khu vực công.

Trong năm 2024, Việt Nam đặt trọng tâm vào phát triển kinh tế số với 4 trụ cột là công nghiệp công nghệ thông tin; số hóa các ngành kinh tế; quản trị số và dữ liệu số làm động lực cho tăng trưởng và phát triển xã hội nhanh, bền vững. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng một trong những vấn đề nổi cộm của quá trình thúc đẩy chuyển đổi số trong quản trị công là phải xây dựng năng lực cho cả bộ máy hành chính và cả những người sử dụng dịch vụ hành chính công.

Ông Anders Windinge, Cố vấn trưởng chính quyền thành phố Copenhaghen – Đan Mạch, cho rằng quy định pháp lý bắt buộc tất cả các cơ quan công quyền phải sử dụng và giao tiếp bằng phương thức số chính là thành tựu mang tính đột phá nhất. Để bộ máy hành chính công hoạt động hiệu quả, đáp ứng được nhu cầu của người dân, Đan Mạch đã tiến hành sắp xếp nhân sự phù hợp và áp dụng phân quyền để các cấp địa phương có thể đưa ra quyết định. Điều này giúp người dân cảm thấy có tiếng nói hơn trong các chính sách và dịch vụ công.

Đan Mạch là quốc gia có nền kinh tế thị trường xã hội phát triển, thu nhập bình quân đầu người ở mức cao, với chỉ số hạnh phúc cao nhất thế giới. Mô hình phát triển của Đan Mạch có nét tương đồng với mô hình phát triển mà Việt Nam đang thực hiện, như đề cao vai trò quản trị quốc gia của nhà nước đối với điều tiết nền kinh tế thị trường, chú trọng đến an sinh, phúc lợi xã hội, bình đẳng, công bằng xã hội và không để ai bị bỏ lại phía sau.

Trong bối cảnh hiện nay, việc học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia tiên tiến như Đan Mạch là rất quan trọng. Với việc chuyển đổi số, Việt Nam có thể đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả quản trị công và đáp ứng nhu cầu của người dân và doanh nghiệp. Đồng thời, việc áp dụng các mô hình phát triển bền vững và đảm bảo an sinh xã hội sẽ giúp Việt Nam đạt được mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.

Tìm hiểu thêm về kinh nghiệm chuyển đổi số của Đan Mạch và các giải pháp phát triển bền vững tại Việt Nam.

Chuyển đổi số khu vực công tại Việt Nam hiện nay đang trở thành một yêu cầu cấp thiết. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là làm thế nào để đầu tư vào chuyển đổi số một cách hiệu quả và tạo ra sự phát triển bền vững. Theo ông Nguyễn Minh Khôi, Giám đốc Chính sách & Chuyển đổi, Viện Tony Blair vì Thay đổi Toàn cầu, Việt Nam cần thay đổi cách tiếp cận trong việc đầu tư vào chuyển đổi số.

Thay vì chỉ tập trung vào hạ tầng phần cứng và kỹ năng CNTT cơ bản, Việt Nam cần xác định tư duy về một hệ sinh thái số. Trong hệ sinh thái số này, hạ tầng, thể chế và con người sẽ cùng vận hành như một nền tảng điều phối chính sách, dữ liệu và dịch vụ công. Điều này cho phép Việt Nam tận dụng tối đa lợi ích của chuyển đổi số và tạo ra sự phát triển bền vững.

Ông Nguyễn Minh Khôi cũng nhấn mạnh rằng việc xây dựng một hệ sinh thái số đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, bao gồm cả cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người dân. Điều này sẽ giúp tạo ra một môi trường số an toàn, bảo mật và đáng tin cậy, nơi mà các dịch vụ công được cung cấp một cách hiệu quả và tiện lợi.

Một hệ sinh thái số cũng sẽ giúp Việt Nam giải quyết các thách thức trong việc cung cấp dịch vụ công, chẳng hạn như việc giảm thiểu thời gian chờ đợi, tăng cường minh bạch và trách nhiệm giải trình. Hơn nữa, hệ sinh thái số sẽ mở ra cơ hội cho việc đổi mới và sáng tạo trong việc cung cấp dịch vụ công, giúp Việt Nam bắt kịp với xu thế phát triển của thế giới.

Để xây dựng một hệ sinh thái số, Việt Nam cần đầu tư vào hạ tầng số, bao gồm cả mạng internet và các thiết bị di động. Đồng thời, Việt Nam cũng cần phát triển các kỹ năng số cho người dân, bao gồm cả kỹ năng sử dụng các công cụ số và kỹ năng bảo mật thông tin.

Viện Tony Blair vì Thay đổi Toàn cầu hiện đang hỗ trợ Việt Nam trong việc xây dựng một hệ sinh thái số thông qua các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và chia sẻ kinh nghiệm. Với sự hỗ trợ này, Việt Nam sẽ có thể xây dựng một hệ sinh thái số mạnh mẽ và tạo ra sự phát triển bền vững trong tương lai.

Chuyển đổi số trong khu vực công đang nổi lên như một trụ cột chiến lược quan trọng trong tiến trình cải cách thể chế quốc gia. Việc ứng dụng công nghệ số vào khu vực công không chỉ giúp tối ưu hóa hoạt động của các cơ quan Nhà nước mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận dịch vụ công nhanh chóng và hiệu quả.

Theo các chuyên gia, chuyển đổi số trong khu vực công đang trở thành một yêu cầu thiết yếu trong bối cảnh hiện nay, khi đòi hỏi nâng cao năng lực quản trị, hiện đại hóa nền hành chính và tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nguồn lực công. Nghị quyết số 57-NQ/TW đã đưa ra định hướng đột phá thể chế cho phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đặt ra những mục tiêu dài hạn và định vị lại vai trò của khu vực công trong hệ sinh thái số quốc gia.

Tuy nhiên, việc triển khai chuyển đổi số trong khu vực công vẫn còn nhiều thách thức. Các chuyên gia chỉ ra rằng phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ tại các cơ quan Nhà Nước còn rất lạc hậu, nhiều nơi vẫn sử dụng các hệ thống công nghệ cũ, không đồng bộ, gây khó khăn trong việc tích hợp các giải pháp số hóa mới. Ngoài ra, ngân sách dành cho chuyển đổi số thường bị giới hạn, đặc biệt ở các địa phương hoặc cơ quan cấp cơ sở.

Ngành Ngân hàng là một trong những bộ ngành tiên phong trong chuyển đổi số và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã tích cực hoàn thiện khuôn khổ pháp lý tạo điều kiện thúc đẩy quá trình chuyển đổi số ngành Ngân hàng. Hiện đã có 63 tổ chức tín dụng triển khai ứng dụng thẻ CCCD gắn chip tại quầy và 57 tổ chức tín dụng triển khai ứng dụng thẻ CCCD gắn chip qua mobile app.

Bên cạnh đó, ngành Ngân hàng đã chủ động kết nối trực tiếp với Cổng Dịch vụ công Quốc gia, triển khai đa dạng các giải pháp thanh toán, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân thanh toán trực tuyến phí, lệ phí, thuế và các nghĩa vụ tài chính. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong triển khai chuyển đổi số ngành Ngân hàng, bao gồm sự phát triển nhanh của công nghệ, gia tăng rủi ro an ninh mạng, khuôn khổ pháp lý, cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực và sự thay đổi văn hoá tổ chức.

Trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, đặt người dân, doanh nghiệp là trung tâm trong chuyển đổi số để cùng với các bộ, ngành xây dựng một nền hành chính công hiện đại, thuận tiện, tạo tiền đề mới cho phát triển kinh tế, xã hội.