Thách thức Tăng Trưởng Kinh Tế: Giải Pháp Cho Thành Phố Hồ Chí Minh

Thành phố Hồ Chí Minh đang đối mặt với thách thức lớn trong việc đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế tối thiểu 8% vào năm 2025. Trong 6 tháng đầu năm, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) chỉ tăng trưởng 6,56%, thấp hơn so với mục tiêu đề ra. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8-8,5% vào năm 2025, tăng trưởng kinh tế trong 6 tháng cuối năm phải đạt từ 11-12,5%. Đây là một thách thức rất lớn đối với thành phố.

Khó khăn trong đầu tư trong nước đang là một vấn đề lớn đối với thành phố Hồ Chí Minh. Số doanh nghiệp thành lập mới đã giảm 12,7% về số lượng và giảm 38,3% về vốn đăng ký so với cùng kỳ. Ngoài ra, số doanh nghiệp giải thể đã tăng 18,5% và số doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động có thời hạn tăng 10,6% so với cùng kỳ. Điều này cho thấy môi trường đầu tư và kinh doanh tại thành phố đang gặp nhiều khó khăn.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng mô hình kinh doanh truyền thống đã thay đổi, với xu hướng nhà sản xuất bán trực tiếp đến tay người tiêu dùng, khiến vai trò của các nhà phân phối trung gian bị thu hẹp. Ông Trần Phú Lữ, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại và đầu tư thành phố Hồ Chí Minh, cho biết nhiều doanh nghiệp trên địa bàn đang quan tâm đến các giải pháp ứng phó với biến động tỷ giá, chính sách cho vay ưu đãi đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn ngân hàng.

Tiến sĩ Trần Quang Thắng, Viện trưởng Viện Kinh tế và Quản lý thành phố Hồ Chí Minh, đề xuất thành phố cần vận dụng thế mạnh ‘tổng lực’ để vực dậy tăng trưởng kinh tế. Cụ thể, thành phố có thể thiết lập mô hình ‘Tam giác tăng trưởng’: Thành phố Hồ Chí Minh – khu vực Bình Dương – khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu. Thành phố cần tập trung phát triển mạnh dịch vụ tài chính – thương mại – công nghệ cao để dẫn dắt tài chính, thanh toán vùng.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã triển khai gói tín dụng 100.000 tỷ đồng hỗ trợ các chuỗi sản xuất nông – lâm – thủy sản. Ngành ngân hàng đang đẩy mạnh cơ chế chia sẻ thông tin giữa hệ thống ngân hàng, thuế và các cơ quan liên quan nhằm đảm bảo thống nhất dữ liệu về tình hình hoạt động và tài chính của doanh nghiệp.

Sở Tài chính thành phố Hồ Chí Minh cho biết sẽ tiếp tục cải thiện mạnh mẽ hơn nữa môi trường đầu tư, sản xuất, kinh doanh. Thành phố sẽ tập trung các giải pháp phát triển kinh tế tư nhân, tạo điều kiện để doanh nghiệp nhỏ và vừa bứt phá. Với các giải pháp đồng bộ và quyết liệt, thành phố Hồ Chí Minh hy vọng sẽ đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế đề ra.

Thành phố Hồ Chí Minh có 3 trụ cột kinh tế chính gồm: khu vực đồng bằng sông Cửu Long đóng vai trò là vựa lương thực và trung tâm sản xuất, chế biến thực phẩm lớn nhất cả nước; khu vực ven biển từ thành phố Hồ Chí Minh đến Bà Rịa – Vũng Tàu và Cần Giờ hướng ra cảng biển quốc tế và vùng biển quốc tế; khu vực Bình Dương, Đồng Nai, Lâm Đồng tập trung vào các hoạt động công nghiệp, công nghệ cao.

Ngày 19-7, tại Hà Nội, Ban Quản lý các khu công nghệ cao và khu công nghiệp thành phố Hà Nội và Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) đã tổ chức Lễ ký kết Thỏa thuận hợp tác chiến lược giai đoạn 2025–2030. Sự kiện này đánh dấu một bước phát triển mới trong mối quan hệ hợp tác giữa hai bên, với mục tiêu xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, phát triển công nghiệp công nghệ cao và đô thị thông minh tại Thủ đô.

Thỏa thuận hợp tác này là sự tiếp nối và nâng tầm mối quan hệ hợp tác chiến lược giữa Ban Quản lý các khu công nghệ cao và khu công nghiệp thành phố Hà Nội và Viettel, vốn đã được thiết lập từ năm 2019. Với 19 nội dung hợp tác cụ thể, bao trùm 3 lĩnh vực lớn là đầu tư, xây dựng hạ tầng; phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; xây dựng đô thị thông minh, thỏa thuận lần này thể hiện quyết tâm của hai bên trong việc đồng hành và phát huy thế mạnh lẫn nhau vì mục tiêu phát triển bền vững.

Tại sự kiện, đại diện hai bên đã thống nhất các nguyên tắc hợp tác trên tinh thần tự nguyện, bình đẳng, cùng có lợi, bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật và tôn trọng uy tín, thương hiệu của mỗi bên. Theo nội dung thỏa thuận, Tập đoàn Viettel cam kết trở thành nhà đầu tư chiến lược tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc và các khu công nghệ cao, khu công nghiệp khác trên địa bàn Hà Nội. Viettel sẽ đẩy mạnh đầu tư vào các lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, viễn thông, chuyển đổi số và thử nghiệm có kiểm soát các mô hình kinh doanh đổi mới sáng tạo.

Về phía Ban Quản lý, đơn vị cam kết tạo điều kiện thuận lợi tối đa trong khuôn khổ pháp luật để Viettel triển khai nhanh chóng các dự án đã, đang và sẽ đầu tư, bao gồm việc hỗ trợ thủ tục pháp lý, quy hoạch, hạ tầng kỹ thuật và xúc tiến đầu tư. Ban Quản lý cũng sẽ phối hợp với Viettel xây dựng Khu Công nghệ cao Hòa Lạc trở thành đô thị khoa học và công nghệ thông minh, thí điểm các mô hình đô thị hiện đại, an toàn và bền vững.

Thỏa thuận cũng xác định rõ các hoạt động đồng hành của hai bên trong phát triển hạ tầng số, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, xây dựng nền tảng quản lý điều hành thông minh, thiết lập hệ thống dữ liệu tích hợp giữa các khu công nghiệp, công nghệ cao trên địa bàn Hà Nội. Viettel sẽ tham gia tư vấn, cung cấp giải pháp, chia sẻ hạ tầng và hỗ trợ Ban Quản lý trong triển khai các đề án về đô thị thông minh, chuyển đổi số và nghiên cứu phát triển.

Tính đến thời điểm hiện tại, Viettel là nhà đầu tư lớn nhất tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc với 6 dự án đang triển khai, tổng vốn đăng ký gần 11.625 tỷ đồng và đang tiếp tục điều chỉnh tăng thêm, dự kiến thêm khoảng 4.000 tỷ đồng. Các dự án của Viettel tại đây được đánh giá là điển hình trong việc kết hợp hiệu quả giữa nghiên cứu – triển khai – sản xuất – thương mại hóa các sản phẩm công nghệ cao, phục vụ cả quốc phòng và dân sự.

Việc ký kết thỏa thuận hợp tác lần này là minh chứng rõ ràng cho định hướng phát triển Khu Công nghệ cao Hòa Lạc theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đây cũng là bước đi cụ thể nhằm hiện thực hóa chủ trương của Trung ương và thành phố Hà Nội trong việc xây dựng Hòa Lạc trở thành hạt nhân khoa học – công nghệ, là trung tâm đổi mới sáng tạo dẫn dắt sự phát triển của Thủ đô và đất nước.

Chuyển đổi xanh và chuyển đổi số đang trở thành những hướng đi quan trọng cho các doanh nghiệp tại Việt Nam trong việc thực hành ESG (Environmental, Social and Governance) và phát triển bền vững. Tại hội thảo “Truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông sản và lộ trình ESG cho doanh nghiệp phát triển bền vững” được tổ chức vào ngày 18/7 tại TP.HCM, các chuyên gia và doanh nghiệp đã thảo luận về vai trò của công nghệ trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện mục tiêu này.

Theo ông Quách Anh Sen, Phó Giám đốc phụ trách Vườn ươm Doanh nghiệp công nghệ cao, Khu Công nghệ Cao TP.HCM (SHTP-IC), việc triển khai mô hình thí điểm chuyển đổi kép “xanh – số” tại Khu Công nghệ Cao TP.HCM là một trong những mục tiêu quan trọng hàng đầu trong giai đoạn phát triển của đơn vị hiện nay. Ông Sen cho rằng sự kết hợp giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh sẽ là nền tảng vững chắc để đối phó với những thách thức của biến đổi khí hậu, tạo ra một nền kinh tế phát triển bền vững cho Việt Nam.

Tại hội thảo, các chuyên gia đã thảo luận về tầm quan trọng của việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông sản và lộ trình ESG cho doanh nghiệp. Việc truy xuất nguồn gốc không chỉ giúp người tiêu dùng an tâm hơn về chất lượng và độ an toàn của sản phẩm mà còn nâng cao uy tín, thương hiệu cho doanh nghiệp trên thị trường trong nước và quốc tế. Truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông sản đang trở thành một yêu cầu thiết yếu đối với các doanh nghiệp trong ngành nông nghiệp.

Các doanh nghiệp tham gia hội thảo cũng đã giới thiệu các giải pháp công nghệ số tiên tiến có thể hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc thực hành ESG và phát triển bền vững. Ông Sen kỳ vọng rằng những ý kiến đóng góp tại hội thảo sẽ là những vấn đề then chốt, tạo động lực để các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp, viện trường,… cùng đồng lòng nghiên cứu và tìm ra những giải pháp thiết thực để phát triển bền vững.

Bên lề hội thảo, Vườn ươm Doanh nghiệp công nghệ cao, Khu công nghệ Cao TP.HCM đã trao quyết định tiếp nhận dự án tham gia chương trình ươm tạo cho Công ty cổ phần Công nghệ Checkee. Ban tổ chức cũng đã phối hợp với các doanh nghiệp triển lãm và kết nối thương mại với khoảng 20 gian hàng trưng bày các sản phẩm thực phẩm, nông nghiệp hữu cơ, các sản phẩm ứng dụng công nghệ, thiết bị, giải pháp trong lĩnh vực nông nghiệp, bảo vệ môi trường, dệt may… Công ty cổ phần Công nghệ Checkee là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực công nghệ số.

Ông Sen cũng nhấn mạnh rằng việc phát triển bền vững là một quá trình lâu dài và đòi hỏi sự tham gia của tất cả các bên liên quan. Với sự hợp tác và đồng lòng của các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp, viện trường,… Việt Nam có thể đạt được mục tiêu phát triển bền vững và trở thành một nền kinh tế phát triển bền vững trong tương lai.