Một nghiên cứu gần đây được trình bày tại hội nghị an ninh mạng Black Hat 2025 đã chỉ ra rằng trí tuệ nhân tạo (AI) có thể được huấn luyện để tạo ra mã độc có khả năng vượt qua phần mềm diệt virus Microsoft Defender. Nghiên cứu này được thực hiện bởi Kyle Avery, người đã sử dụng một mô hình mã nguồn mở Qwen2.5 kết hợp với kỹ thuật học tăng cường để dạy AI cách viết mã độc có thể tránh được hệ thống phát hiện hiện đại của Microsoft Defender.

Với ngân sách hạn chế chỉ 1.500 đô la và thời gian khoảng ba tháng, Avery đã đạt được tỷ lệ ‘tránh né thành công’ lên tới 8%. Quá trình huấn luyện AI diễn ra trong một môi trường mô phỏng có cài Microsoft Defender. Mỗi khi AI tạo ra một đoạn mã độc, hệ thống sẽ đánh giá dựa trên khả năng chạy được và mức độ bị phát hiện. Dựa trên phản hồi này, AI học và điều chỉnh cho đến khi đạt được thành công.

Mặc dù tỷ lệ 8% có vẻ thấp, nhưng trong các cuộc tấn công quy mô lớn, điều này có thể tạo ra hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng Microsoft Defender vẫn chặn được 92% mã độc. Hơn nữa, các hệ thống phòng thủ nhiều lớp khác như phân tích hành vi và phát hiện bằng học máy cũng giúp tăng cường bảo mật.

Điều đáng nói là nghiên cứu này mở ra một hướng tấn công mới, nơi tội phạm không cần kỹ năng sâu về lập trình mà chỉ cần biết cách huấn luyện AI. Người dùng cá nhân không cần phải hoảng loạn nhưng cần có biện pháp phòng ngừa. Việc cập nhật phần mềm thường xuyên, sử dụng phần mềm diệt virus uy tín, tránh nhấn vào link lạ và file không rõ nguồn gốc là những bước cơ bản nhưng hiệu quả.

Cuộc đua giữa AI tấn công và AI phòng thủ đang diễn ra không ngừng nghỉ. AI giờ đây không chỉ giúp hacker tạo mã độc hiệu quả hơn mà các công cụ bảo mật cũng tích hợp công nghệ học máy để phân tích hành vi và phát hiện bất thường. Trong thời đại AI, không có hệ thống nào là bất khả xâm phạm, nhưng với sự chủ động và thích ứng, người dùng vẫn có thể kiểm soát và bảo vệ thông tin của mình.

Như vậy, việc ứng dụng AI trong lĩnh vực an ninh mạng đang trở nên phổ biến và đa dạng. Các chuyên gia bảo mật cần liên tục cập nhật kiến thức và kỹ năng để có thể đối phó với những mối đe dọa mới. Trong khi đó, người dùng thông thường cũng cần nâng cao nhận thức về bảo mật để bảo vệ thông tin cá nhân.

Tham khảo thêm về nghiên cứu này tại Black Hat 2025 và tìm hiểu thêm về các biện pháp bảo mật tại Microsoft Security.

Ngày 18/7, tại Trường Đại học Y Hà Nội, lễ khai giảng chính thức dự án ‘Cơ hội AI dành cho nhân viên y tế’ đã diễn ra, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình nâng cao năng lực số và thúc đẩy chuyển đổi số ngành y tế Việt Nam. Dự án này được triển khai bởi VietHealth dưới sự định hướng và chỉ đạo của Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo – Bộ Y tế, cùng với sự bảo trợ của Hội Nghiên cứu và Ứng dụng Công nghệ Y – Sinh Việt Nam (VAMBRA) và sự hỗ trợ của các Trường Đại học y, dược thuộc Bộ Y tế.

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành những công cụ không thể thiếu trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là y tế. Việc ứng dụng hiệu quả AI không chỉ giúp nâng cao năng suất, chất lượng công việc mà còn góp phần quan trọng trong cải cách hành chính, hiện đại hóa hệ thống y tế công.

PGS.TS Lương Mai Anh – Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế nhấn mạnh, Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã nêu rõ yêu cầu nhiệm vụ ‘triển khai sâu rộng phong trào học tập số, phổ cập nâng cao kiến thức số trong cán bộ, công chức và nhân dân.’ Bộ Y tế cũng đã có Quyết định 878/QĐ-BYT & Quyết định 2121/QĐ-BYT để thực hiện Nghị quyết 30/NQ-CP và Nghị quyết 71/NQ-CP của Chính phủ triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW trong ngành y tế.

AI đang định hình lại tương lai ngành y tế toàn cầu, từ hỗ trợ chẩn đoán hình ảnh, tối ưu hóa quy trình điều trị, đến cá nhân hóa chăm sóc bệnh nhân. Với khả năng nâng cao hiệu suất, độ chính xác và khả năng ra quyết định lâm sàng, AI đang trở thành công cụ không thể thiếu trong hệ sinh thái y tế hiện đại.

Tại Việt Nam, Bộ Y tế xác định AI là một trong những giải pháp then chốt để hiện thực hóa chuyển đổi số quốc gia trong lĩnh vực y tế. Các mục tiêu bao gồm hình thành nền quản trị y tế thông minh, hỗ trợ ra quyết định chẩn đoán và điều trị trong khám bệnh, chữa bệnh, phát triển các phần mềm cảnh báo dịch bệnh, phần mềm hỗ trợ theo dõi chăm sóc sức khỏe.

Dự án ‘Cơ hội AI dành cho nhân viên y tế’ nằm trong khuôn khổ chương trình nâng cao năng lực sử dụng AI cho người lao động khu vực Châu Á – Thái Bình Dương do Google.org và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tài trợ. Tại Việt Nam, chương trình hướng tới đào tạo ít nhất 15.000 nhân viên y tế trong giai đoạn 2025–2026, góp phần thúc đẩy ứng dụng AI vào khám chữa bệnh, nghiên cứu khoa học và quản trị y tế.

Khóa học được thiết kế dựa trên nền tảng Google AI Essentials, tích hợp các nội dung đào tạo chuẩn quốc tế với thực tiễn ngành y tế Việt Nam. Chương trình gồm 5 module chính, được dẫn dắt bởi chuyên gia đào tạo chứng nhận toàn cầu của Google, trong đó tập trung vào các kỹ năng thiết yếu như: Tối ưu hiệu suất công việc với công cụ AI; Thiết kế câu lệnh hiệu quả để khai thác AI; Ứng dụng AI có trách nhiệm và đạo đức; Nắm bắt xu hướng phát triển của AI trong y tế.

Các học viên không chỉ được cung cấp nền tảng kiến thức vững chắc mà còn có cơ hội thực hành trực tiếp cùng chuyên gia công nghệ và giảng viên đầu ngành, giúp hiểu đúng và sử dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác khám chữa bệnh, học tập, nghiên cứu khoa học một cách hiệu quả và an toàn.

Nội dung đào tạo được tùy biến cho từng nhóm đối tượng – từ lãnh đạo quản lý, cán bộ hành chính đến bác sĩ, dược sĩ và giảng viên đại học.

Về chương trình giảng dạy, đại diện VietHealth cho hay khoa học không đặt mục tiêu biến học viên thành chuyên gia AI, mà giúp họ sử dụng AI đúng, đủ và có ích trong thực tiễn ngành y tế.

Trong bối cảnh nhân viên y tế đang chịu áp lực lớn từ khối lượng công việc hành chính như báo cáo, tổng kết, nghiên cứu tài liệu… AI được kỳ vọng sẽ giúp rút ngắn thời gian, giải phóng sức lao động, từ đó dành nhiều hơn cho công việc chuyên môn và chăm sóc người bệnh.

Thay vì mất 2-3 tiếng mỗi ngày làm báo cáo, giờ đây với AI, họ chỉ cần khoảng 30 phút. AI giúp giảm tải những công việc lặp đi lặp lại, nhưng không thay thế con người trong công việc đòi hỏi chuyên môn và tư duy lâm sàng.

Công nghệ tài chính (fintech) đang ngày càng thay đổi cách thức hoạt động của các doanh nghiệp và tạo ra những cơ hội sự nghiệp đầy hứa hẹn. Các kỹ sư fintech đóng vai trò quan trọng trong việc thiết kế, xây dựng và duy trì phần mềm hỗ trợ cho nhiều sản phẩm tài chính hiện đại. Mặc dù yêu cầu về giáo dục chuyên biệt cho lĩnh vực này là khá cao, nhưng nó mang lại cơ hội để sáng tạo trong các ngành tài chính và công nghệ.

Fintech hiện đang là một trong những lĩnh vực phát triển nhanh chóng nhất hiện nay. Theo Dự báo Báo cáo Việc làm Tương lai 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, kỹ sư fintech dự kiến sẽ là công việc tăng trưởng nhanh thứ hai trong 5 năm tới. Jimmie Lenz, giám đốc điều hành của chương trình Thạc sĩ Kỹ thuật Fintech tại Đại học Duke, cho biết ông đã có gần 30 năm kinh nghiệm trong ngành dịch vụ tài chính và đã chứng kiến sự gia tăng nhu cầu về chuyên môn trong lĩnh vực này. Ông cho rằng sự đổi mới là động lực đằng sau mọi thứ mới trong tài chính trong 30 năm qua.

Stella Zhang, quản lý kỹ thuật cho AI và tăng trưởng tại Plaid, một công ty fintech kết nối tài khoản ngân hàng của người tiêu dùng với các ứng dụng tài chính, cho biết cô thích công việc của mình giúp cuộc sống tài chính của mọi người trở nên dễ dàng và trực quan hơn. Lenz cũng cho biết khi chương trình Thạc sĩ Kỹ thuật Fintech của Đại học Duke ra mắt vào năm 2020, đã có nhu cầu ngay lập tức và sự quan tâm vẫn ổn định.

Các kỹ sư fintech thường thành thạo các ngôn ngữ lập trình khác nhau, công nghệ blockchain, học máy và trí tuệ nhân tạo. Những người quan tâm đến việc chuyên môn hóa trong fintech có thể có được các kỹ năng liên quan thông qua các lộ trình khác nhau, bao gồm các khóa đào tạo ngắn hạn và chương trình bằng cấp chuyên biệt.

Lenz cho rằng cơ hội được làm việc trong một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng là động lực chính cho sự quan tâm đến kỹ thuật fintech. Stella Zhang khuyên nên chọn làm việc với các công ty ‘mang lại không gian để thử nghiệm và thất bại một cách an toàn’. Các đổi mới đột phá hiếm khi xuất phát từ các lộ trình được chỉ định, và những ý tưởng tốt nhất có thể xuất phát từ các cuộc trò chuyện ‘what if’ trên cà phê. Cô cũng cho rằng kỹ thuật fintech là về con người, không chỉ là hệ thống.

Tóm lại, fintech đang cách mạng hóa ngành tài chính và tạo ra nhiều cơ hội cho các kỹ sư fintech. Để thành công trong lĩnh vực này, các kỹ sư cần có kỹ năng kỹ thuật, cũng như sự tò mò và khả năng học hỏi nhanh chóng. Với sự phát triển không ngừng của fintech, các chuyên gia trong lĩnh vực này sẽ có cơ hội tạo ra những đổi mới và tác động tích cực đến ngành tài chính trong tương lai.

Những ai muốn theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực fintech có thể tìm hiểu thêm về các chương trình đào tạo và cơ hội việc làm trong ngành này thông qua các nguồn lực trực tuyến như Diễn đàn Kinh tế Thế giới và các trang web của các công ty fintech hàng đầu như Plaid.

Trong bối cảnh fintech đang phát triển mạnh mẽ, các kỹ sư fintech sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tương lai của ngành tài chính. Với sự kết hợp giữa kỹ năng kỹ thuật và sự hiểu biết về ngành tài chính, các kỹ sư fintech sẽ có cơ hội tạo ra những giải pháp sáng tạo và giúp các doanh nghiệp tài chính phát triển bền vững.