Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký chỉ thị số 20/CT-TTg về một số nhiệm vụ cấp bách nhằm ngăn chặn và giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Chỉ thị này bao gồm các giải pháp để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường, trong đó có việc hạn chế sử dụng xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại các khu vực nội thành của Hà Nội.

Theo đó, lãnh đạo Chính phủ giao thành phố Hà Nội thực hiện các giải pháp và biện pháp để các tổ chức, cá nhân chuyển đổi phương tiện, lộ trình đến ngày 1/7/2026 không có xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1; từ ngày 1/1/2028 không có xe mô tô, xe gắn máy, hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Hà Nội hiện có hơn 6,9 triệu xe máy, phần lớn chạy xăng, góp phần đáng kể vào ô nhiễm không khí trên địa bàn. Chỉ thị 20, với lộ trình như nêu trên là nỗ lực đưa Hà Nội bắt kịp xu thế đô thị bền vững. Tuy nhiên, kế hoạch này không mới. Từ năm 2017, Hà Nội đã thông qua Đề án hạn chế xe máy đến năm 2030, thế nhưng tiến độ ì ạch: giao thông công cộng chỉ đáp ứng 20% nhu cầu, trạm sạc xe điện còn lác đác (khoảng 200 điểm), và kiểm soát khí thải xe máy gần như chưa làm.

Người dân rất quan tâm đến lộ trình này là điều dễ hiểu. Xe buýt điện hay tàu điện Cát Linh – Hà Đông chưa đủ sức thay thế xe máy – “người bạn” len lỏi mọi ngõ ngách, hợp với lối sống Hà Nội. Xe điện thì đắt, 30-50 triệu đồng/chiếc, trong khi trạm sạc còn hiếm. Chính sách ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường là cần thiết, nhưng nhiều bài toán cần lời giải cụ thể để tạo sự đồng thuận.

Nhìn ra thế giới, nhiều nơi đã biến chính sách xanh thành câu chuyện của dân chúng. London (Vương quốc Anh) áp dụng “khu vực phát thải thấp” (ULEZ) từ năm 2019, thu phí xe xăng, trợ giá xe điện, và mở rộng xe buýt điện, giúp giảm 20% khí thải giao thông sau ba năm.

Hà Nội cần tham khảo kinh nghiệm, nhưng phải sáng tạo để chính sách thành câu chuyện của người dân. Trước hết, phải “chạy nước rút” xây hạ tầng: tăng xe buýt điện, hoàn thiện tàu điện Nhổn – Ga Hà Nội, mở rộng trạm sạc lên 1.000 điểm trước 2026.

Thứ hai, chính quyền nên tính toán có hỗ trợ tài chính thiết thực, ví dụ trợ giá 30-50% xe điện, trả góp 0% lãi suất, thu mua xe máy cũ để giảm gánh nặng. Nhưng mấu chốt là truyền thông phải khiến người dân thấy mình là nhân vật chính.

Thành phố có thể tổ chức “Ngày xe điện Hà Nội”, cho dân thử xe miễn phí, cá nhân hóa xe bằng sticker (nhãn dán), màu sắc để thu hút giới trẻ. Tuyển “đại sứ xanh” từ shipper, sinh viên, tiểu thương, để họ chia sẻ trải nghiệm trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội.

Chuyển đổi xanh không chỉ là thay xe, mà là thay đổi tư duy. Hà Nội có tiềm năng lớn, với ngân sách mạnh và sự ủng hộ từ trung ương. Nhưng cần đưa chỉ thị 20 trở thành câu chuyện của mỗi người dân.

Khu kinh tế Dung Quất đang trải qua một quá trình chuyển mình với sự xuất hiện của các dự án bất động sản quy mô lớn. Bên cạnh ngành công nghiệp, khu vực này đang được kỳ vọng sẽ phát triển mạnh mẽ với các dự án đô thị hiện đại và bền vững. Mới đây, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ký quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư cho hai dự án khu đô thị mới tại Khu kinh tế Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi.

Hai dự án được chấp thuận là Khu đô thị mới Đông Nam Dung Quất – phía Bắc và Khu đô thị mới Đông Nam Dung Quất – phía Nam. Dự án Khu đô thị mới Đông Nam Dung Quất – phía Bắc có tổng diện tích khoảng 1.320 ha, với số lượng nhà ở gồm biệt thự, nhà liền kề khoảng 1.668 căn, sân golf 18 lỗ, dân số gần 86 nghìn người. Tổng vốn đầu tư dự án hơn 27.000 tỷ đồng. Dự án Khu đô thị mới Đông Nam Dung Quất – phía Nam có tổng diện tích 1.377 ha, với số lượng nhà ở gồm biệt thự, nhà liền kề 935 căn, sân golf 18 lỗ, dân số khoảng 68,7 nghìn người. Tổng vốn đầu tư hơn 27.000 tỷ đồng.

Cả hai dự án này sẽ hoàn thành vào năm 2037 và có thời gian hoạt động không quá 70 năm kể từ ngày nhà đầu tư được cấp quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Ông Nguyễn Hải Trường, Phó Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp Quảng Ngãi, cho rằng việc chấp thuận chủ trương đầu tư là cơ sở để địa phương tiến hành lựa chọn nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm triển khai dự án.

Khi các dự án này được triển khai đầu tư sẽ sớm hiện thực hóa mục tiêu phát triển Khu kinh tế Dung Quất theo hướng đô thị xanh, đô thị thông minh. Ông Trường cho rằng, trong tương lai, Khu kinh tế Dung Quất sẽ hình thành các khu đô thị mới hiện đại, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, cung cấp các sản phẩm nhà ở, dịch vụ lưu trú, vui chơi giải trí chất lượng, đẳng cấp.

Điều này góp phần sớm hoàn thiện hạ tầng theo định hướng quy hoạch tỉnh, quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, đẩy nhanh tốc độ đô thị hóa. Từ nay đến năm 2030, Ban Quản lý sẽ hoàn thiện môi trường đầu tư, sản xuất, kinh doanh đặc biệt thuận lợi. Cùng với đó, triển khai một số công trình hạ tầng kinh tế – xã hội quan trọng mang tính động lực và thu hút các nhà đầu tư chiến lược trong và ngoài nước nhằm đẩy nhanh quá trình đô thị hóa trên địa bàn Khu kinh tế Dung Quất.

Song hành với đó là quá trình hình thành một số đô thị như: đô thị Bình Sơn; đô thị Lý Sơn; đô thị Tịnh Phong. Sau năm 2030, phát triển đồng bộ về công nghiệp; dịch vụ; thương mại; tài chính; văn hóa – xã hội; du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí cao cấp; gắn phát triển kinh tế – xã hội với an ninh quốc phòng.

Để thu hút dòng vốn đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, ông Trường cho biết, bên cạnh hành lang pháp lý chặt chẽ, rõ ràng được Chính phủ ban hành áp dụng cho lĩnh vực kinh doanh bất động sản, Ban Quản lý quan tâm và áp dụng nhiều giải pháp khác nhau. Trong đó tăng cường công tác xúc tiến, quảng bá tiềm năng và lợi thế của Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp Quảng Ngãi; đầu tư xây dựng và nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông.