Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/7 tuyên bố rằng các quốc gia không đạt được thỏa thuận thương mại song phương với Washington sẽ phải đối mặt với mức thuế từ 15% đến 20% đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ. Ông Trump cho biết mức thuế này sẽ áp dụng cho phần lớn các đối tác thương mại không đạt được thỏa thuận trước thời hạn 1/8.

“Tôi nghĩ mức thuế sẽ rơi vào khoảng 15% đến 20%, có lẽ là một trong hai con số đó”, ông Trump nói với các phóng viên. Mức thuế mà ông Trump đề cập cao hơn nhiều so với mức 10% mà ông công bố hồi tháng 4. Tuần trước, ông tuyên bố rằng Mỹ sẽ áp thuế đơn giản và trực tiếp từ 15% đến 50% đối với các quốc gia không có quan hệ tốt với Mỹ.

Chính quyền ông Trump sẽ sớm thông báo cho khoảng 200 quốc gia về mức thuế mới, mà ông gọi là “thuế thế giới”. Ông Trump đã công bố mức thuế lên tới 50% đối với một số quốc gia, bao gồm cả Brazil, nếu những nước đó không đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ.

Các tuyên bố gần đây của ông Trump đã khiến nhiều quốc gia gấp rút bước vào các cuộc đàm phán nhằm tìm kiếm mức thuế thấp hơn. Ấn Độ, Pakistan, Canada và Thái Lan là một số quốc gia đang đàm phán với Mỹ.

Chỉ một ngày trước, ông Trump đã đạt được một thỏa thuận thương mại quy mô lớn với Liên minh châu Âu (EU), bao gồm mức thuế 15% đối với phần lớn hàng hóa EU, 600 tỷ USD đầu tư từ các công ty châu Âu vào Mỹ, và 750 tỷ USD mua năng lượng từ Mỹ trong 3 năm tới.

Thỏa thuận với EU diễn ra sau khi Mỹ đạt được thỏa thuận 550 tỷ USD với Nhật Bản hồi tuần trước, cùng các thỏa thuận nhỏ hơn với Anh, Indonesia. Một số cuộc đàm phán khác vẫn đang tiếp diễn, bao gồm với Ấn Độ.

Ông Trump nhiều lần bày tỏ quan điểm theo đuổi một hệ thống thuế quan rõ ràng, thay vì các đàm phán phức tạp với từng quốc gia. “Chúng tôi sẽ đặt ra một mức thuế cho phần còn lại của thế giới. Và đó là số tiền họ sẽ phải trả nếu muốn làm ăn với Mỹ”, ông nhấn mạnh.

Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết đàm phán thương mại với Mỹ đang bước vào giai đoạn căng thẳng. Ông thừa nhận rằng Canada vẫn đang hy vọng đạt được một mức thuế thấp hơn con số 35% mà ông Trump đã công bố đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Canada.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã lên tiếng khẳng định rằng chính quyền Mỹ sẽ đặt chất lượng lên hàng đầu trong các cuộc đàm phán thương mại, thay vì chỉ tập trung vào việc ký kết thỏa thuận trước ngày 1-8, thời điểm mà thuế đối ứng dự kiến có hiệu lực.

Trong một cuộc phỏng vấn trên kênh CNBC vào ngày 21-7, ông Bessent nhấn mạnh rằng Mỹ sẽ không vội vàng chỉ để đạt được một thỏa thuận, mà sẽ tập trung vào việc đảm bảo chất lượng và lợi ích của thỏa thuận. Khi được hỏi về khả năng gia hạn thời hạn áp thuế đối ứng, ông Bessent cho biết quyết định cuối cùng sẽ thuộc về Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Ông Bessent cũng cảnh báo rằng nếu các nước không đạt được thỏa thuận trước ngày 1-8 và Mỹ áp thuế, mức thuế cao hơn sẽ khiến các nước chịu thêm áp lực và phải nhượng bộ nhiều hơn. Bộ trưởng Bessent cũng tiết lộ rằng đàm phán thương mại với Trung Quốc sẽ sớm được nối lại, với các chủ đề thảo luận có thể bao gồm việc Bắc Kinh tiếp tục mua dầu từ Iran và Nga, cũng như tình trạng dư thừa công suất trong ngành thép và các lĩnh vực công nghiệp khác.

Liên quan đến quan hệ thương mại với châu Âu, ông Bessent cho biết sẽ khuyến khích châu Âu cùng Mỹ xem xét áp dụng biện pháp thuế thứ cấp với Nga nếu cần. Trước đó, Tổng thống Trump đã tuyên bố áp thuế đối ứng hàng loạt lên hầu hết đối tác thương mại chính của Mỹ.

Tiến trình đàm phán với nhiều nước như Ấn Độ, Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU) hiện vẫn chưa cho thấy kết quả rõ ràng. EU tuyên bố đang xem xét áp dụng đòn trả đũa nếu Mỹ áp thuế, trong đó có khả năng hạn chế doanh nghiệp Mỹ tham gia các gói thầu công hoặc cung cấp dịch vụ tại châu Âu.

Trong khi đó, các nhà đàm phán Ấn Độ đã rời Washington và trở về New Delhi sau gần một tuần đàm phán mà không đạt đột phá. Giới chức Ấn Độ thừa nhận triển vọng đạt được một thỏa thuận tạm thời trước ngày 1-8 hiện khá mờ nhạt.

Đặc phái viên thương mại Nhật Ryosei Akazawa đã đến Washington hôm 21-7, trong khi tân Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc Koo Yu-cheol sẽ đến Mỹ và tham dự đàm phán thương mại theo khuôn khổ ‘2+2’ với Bộ trưởng Bessent và Đặc phái viên thương mại Mỹ Jamieson Greer vào cuối tuần này.

Cựu Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra mới đây đã tiết lộ thông tin về các cuộc đàm phán với gia đình Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm đạt được các thỏa thuận giảm thuế. Dự kiến, ông sẽ gặp gỡ các nhà đầu tư nước ngoài sau ngày 22-8 tới.

Phát biểu tại một diễn đàn mang tên ‘Mở khóa tương lai Thái Lan’ diễn ra gần đây, ông Thaksin đã đề cập đến vấn đề thuế quan đang diễn ra theo chính sách của chính quyền Mỹ. Cựu Thủ tướng Thái Lan cho biết ông có mối quan hệ quen biết với Tổng thống Donald Trump và đã có các cuộc trao đổi với gia đình ông Trump.

Ông Thaksin nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng phải dựa trên sự hài lòng của cả hai bên, chứ không phải do ưu đãi đặc biệt. ‘Việc chúng tôi quen biết không có nghĩa là chúng tôi tự động có được một thỏa thuận đặc biệt. Vấn đề là họ có hài lòng với thỏa thuận đó không. Không phải kiểu mặc cả như ngoài chợ’, ông Thaksin nói.

Cựu Thủ tướng Thái Lan chia sẻ rằng gần đây trong buổi gặp với nhóm ‘Team Thailand’ tại biệt thự Phitsanulok, ông đã có dịp tiếp xúc với gia đình ông Trump. Tuy nhiên, ông cho rằng các cuộc gặp trực tiếp luôn hiệu quả hơn.

Ông Thaksin cũng cho biết sẽ gặp một nhà đầu tư lớn sau ngày 22-8, khi vụ án liên quan đến Điều 112 (phỉ báng Hoàng gia) được giải quyết. Người này đã cam kết đầu tư 1,2 tỷ USD vào Mỹ và hiện đang quan tâm tìm hiểu các cơ hội ở Thái Lan, đặc biệt là phía đông nước này.

Ông Thaksin muốn thu hút đầu tư vào các dự án quy mô lớn từ vốn nước ngoài, nhưng không gây gánh nặng cho người tiêu dùng Thái Lan. Ông tin rằng những khoản đầu tư này sẽ giúp kích thích kinh tế và nâng cao sức mua của người dân.

Về đàm phán thuế quan với Mỹ, ông Thaksin nói rằng bà Paetongtarn Shinawatra – Thủ tướng đang bị đình chỉ – đang giám sát quá trình này để đảm bảo lợi ích cho đất nước, đặc biệt là các sản phẩm nông nghiệp, doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như ngành đá quý.

Ông Thaksin cũng kêu gọi đoàn kết chính trị và đề xuất ‘thị thực vàng’ đem tiền về cho Thái Lan. Ông cho rằng cần định hướng phát triển các thành phố du lịch thành ‘thành phố thông minh’ với hệ thống camera AI nhằm tăng cường an toàn.