Chính phủ Việt Nam đã chính thức ban hành Quyết định 347 vào tháng 2 năm 2025, phê duyệt Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030. Mục tiêu chính của đề án là xây dựng và phát triển ít nhất 1 hoặc 2 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong từng lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0.

Đặc biệt, trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn và công nghệ sinh học, đề án đặt mục tiêu sẽ có ít nhất 2 hoặc 3 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trải rộng trên ba miền Bắc – Trung – Nam. Mỗi mạng lưới sẽ được dẫn dắt bởi một cơ sở giáo dục đại học có thế mạnh, cùng với sự tham gia của ít nhất 5 cơ sở giáo dục đại học khác và một số doanh nghiệp trong nước và nước ngoài.

Mỗi mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng sẽ tổ chức ít nhất 1 chương trình xuất sắc về đào tạo thích ứng, đào tạo lại, đào tạo nâng cao, đào tạo chuyên sâu cho phát triển nguồn nhân lực trong một số lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0. Điều này nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về nguồn nhân lực chất lượng cao trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0.

Một trong những mục tiêu quan trọng của đề án là thu hút ít nhất 100 nhà khoa học và chuyên gia giỏi là người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài tham gia giảng dạy, nghiên cứu khoa học trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng đào tạo mà còn tạo cơ hội cho việc chuyển giao công nghệ và kinh nghiệm từ các chuyên gia quốc tế.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chọn 13 cơ sở giáo dục đại học để dẫn dắt các trung tâm đào tạo xuất sắc, tài năng về công nghệ ở 9 lĩnh vực. Những cơ sở giáo dục đại học này sẽ đóng vai trò là hạt nhân của mạng lưới, đóng góp vào sự phát triển của hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trên toàn quốc.

Thông tin từ PGS.TS Nguyễn Hoàng Long, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải, cho biết trường đã thiết lập được một mạng lưới quy mô lớn với 12 cơ sở giáo dục đại học uy tín và 2 viện nghiên cứu chuyên ngành, cùng với các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, xây dựng và giao thông. Trường sẽ chủ trì và phối hợp với các đơn vị trong mạng lưới thiết kế các chương trình đào tạo xuất sắc tài năng, tích hợp trí tuệ nhân tạo, IoT, dữ liệu lớn, công nghệ vật liệu mới và năng lượng xanh vào chương trình đào tạo và giáo trình giảng dạy.

Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học tại Việt Nam, hướng tới đáp ứng nhu cầu của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư và góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 đang lan tỏa mạnh mẽ, việc kết hợp hài hòa giữa khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn góp phần nâng cao chất lượng sống, tăng cường hiệu quả quản trị nhà nước, đảm bảo an ninh, quốc phòng và hội nhập quốc tế. Tỉnh Thái Nguyên đã nhận thức rõ vai trò đặc biệt quan trọng của đổi mới sáng tạo gắn với công nghệ số và đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt để hiện thực hóa mục tiêu này.

Tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Chương trình hành động và Kế hoạch triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh đã hoàn thành 22/23 nhiệm vụ được giao theo Nghị quyết 57-NQ/TW có thời hạn đến 30/6, đạt tỷ lệ hoàn thành 95,6%. Tỉnh cũng đang triển khai đúng tiến độ 42 nhiệm vụ có thời hạn đến 31/12/2025, trong đó có 11 nhiệm vụ hoàn thành trước thời hạn.

Thái Nguyên đang triển khai 6 công trình, sản phẩm công nghệ số và 20 mô hình ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Những nỗ lực này không chỉ nhằm nâng cao hiệu quả điều hành, quản lý của chính quyền mà còn phục vụ thiết thực nhu cầu của người dân và doanh nghiệp. Tỉnh đã hoàn thành nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, kết nối hệ thống giải quyết thủ tục hành chính với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo Nghị định 107/2021/NĐ-CP.

Một trong những điểm nhấn đáng chú ý là việc hoàn thiện hồ sơ đề án thành lập Khu công nghệ thông tin tập trung Yên Bình. Việc hình thành một khu công nghệ – thông tin tập trung sẽ mở ra không gian kết nối, hợp tác cho các doanh nghiệp công nghệ cao, tạo động lực thu hút đầu tư và phát triển các sản phẩm số ‘Make in Vietnam’ từ Thái Nguyên.

Trong lĩnh vực cải cách hành chính, việc ứng dụng công nghệ số cũng mang lại hiệu quả rõ rệt. Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính phiên bản mới đang được triển khai toàn diện trên địa bàn tỉnh. Từ đầu năm đến 25/6/2025, toàn tỉnh đã tiếp nhận hơn 361.000 hồ sơ, tỷ lệ giải quyết đúng hạn đạt 99,55%; số hóa được hơn 321.000 hồ sơ, tương đương 95,45%.

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, Thái Nguyên cũng thẳng thắn nhìn nhận những mặt hạn chế cần khắc phục, như: Hạ tầng công nghệ tại một số xã còn yếu; đội ngũ cán bộ vận hành chưa đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, đồng bộ… Đây là những vấn đề cần sớm được quan tâm tháo gỡ nhằm tạo thuận lợi cho quá việc phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn.

Tỉnh cũng đang tích cực thu hút các nhà đầu tư vào lĩnh vực công nghệ, dữ liệu và bán dẫn. Đã có những biên bản ghi nhớ, xúc tiến đầu tư được ký kết giữa Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thái Nguyên với các đối tác trong và ngoài nước. Việc phát triển hạ tầng dữ liệu, xây dựng trung tâm dữ liệu tại địa phương sẽ là bước đi chiến lược tạo nền móng cho kinh tế số phát triển bền vững, an toàn và độc lập.

Thái Nguyên cũng đang xây dựng và hoàn thiện nền tảng quản trị tổng thể G-ThaiNguyen, tích hợp các chỉ số kinh tế – xã hội trọng yếu như thu ngân sách, giải ngân đầu tư công, FDI, GRDP, chỉ số giáo dục… Việc vận hành hiệu quả nền tảng này sẽ giúp chính quyền các cấp nâng cao năng lực dự báo, phản ứng chính sách và chỉ đạo điều hành một cách khoa học, dữ liệu hóa, minh bạch và kịp thời.

Có thể thấy, đổi mới sáng tạo gắn với công nghệ số không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu tất yếu. Thái Nguyên đang từng bước khẳng định quyết tâm vươn lên trở thành địa phương tiên phong trong lĩnh vực này, góp phần đưa khoa học, công nghệ và chuyển đổi số thực sự trở thành động lực then chốt cho phát triển nhanh và bền vững, vì lợi ích của người dân và cộng đồng doanh nghiệp.