TP.HCM đang lên kế hoạch chuyển đổi xe hai bánh từ xăng sang điện cho các tài xế công nghệ và giao hàng, một bước tiến quan trọng trong nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí và bảo vệ môi trường. Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM (HIDS) đã hoàn thành dự thảo ‘Đề án Chuyển đổi xe hai bánh từ xe xăng sang điện cho tài xế công nghệ và giao hàng tại TP.HCM’, dự kiến trình lên UBND thành phố trong tuần này.

Đề án này đề xuất áp dụng các chính sách ưu đãi để khuyến khích tài xế chuyển đổi sang xe máy điện. Theo đó, HIDS kiến nghị miễn 100% phí trước bạ, phí đăng ký biển số và thuế VAT đối với xe máy điện do tài xế công nghệ đứng tên khi mua mới, áp dụng từ tháng 1/2026 đến tháng 12/2029. Ngoài ra, đề án cũng đề xuất thiết lập cơ chế cho vay vốn ưu đãi lãi suất thấp, với lãi suất trần khoảng 6%/năm, giúp tài xế dễ dàng tiếp cận nguồn vốn mua xe điện.

Ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế thuộc HIDS, cho biết mỗi tài xế công nghệ tại TP.HCM di chuyển trung bình 80-120 km mỗi ngày, gấp 3-4 lần so với người dân thông thường. Điều này đồng nghĩa với việc chuyển đổi một chiếc xe máy chạy xăng của tài xế công nghệ sang xe máy điện có tác động giảm phát thải lớn gấp nhiều lần so với xe hai bánh cá nhân khác.

Đề án của HIDS đưa ra 4 giai đoạn thực hiện. Từ tháng 1/2026, bắt đầu áp dụng các chính sách ưu đãi và ngừng cấp phù hiệu mới cho xe máy xăng. Từ tháng 1/2027, hạn chế xe xăng hoạt động trong giờ cao điểm tại các vùng phát thải thấp được thành phố quy định. Từ tháng 1/2028, siết chặt chính sách kiểm soát khí thải theo quy định. Từ tháng 12/2029, cấm hoàn toàn xe xăng tham gia cung cấp dịch vụ trên các nền tảng gọi xe công nghệ.

TP.HCM đang phải đối mặt với vấn đề ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Theo HIDS, giá trị trung bình năm của hàm lượng bụi mịn PM2.5 ở TP.HCM cao gấp từ 2,5 đến 4,7 lần so với ngưỡng do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến nghị. Hoạt động giao thông vận tải được xem là một trong những nguồn phát thải chính làm ô nhiễm không khí tại TP.HCM. Vì vậy, việc chuyển đổi sang xe máy điện là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ môi trường.

Sau khi được UBND TP.HCM thông qua, đề án sẽ được gửi đến các cơ quan Trung ương để xin ý kiến và phê duyệt. Nếu được thông qua, đây sẽ là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí và bảo vệ môi trường tại TP.HCM.