Thực tế trên thị trường chứng khoán hiện nay cho thấy việc ra quyết định đầu tư của các nhà đầu tư vẫn còn nhiều hạn chế. Tại một hội thảo gần đây với chủ đề ‘Nâng cao nhận thức nhà đầu tư hướng tới nâng hạng thị trường chứng khoán’, bà Nguyễn Ngọc Linh, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Chứng khoán DNSE, đã đưa ra một số nhận định về vấn đề này. Bà Linh cho biết rằng đa số nhà đầu tư cá nhân thường bị giới hạn bởi những yếu tố cá nhân, xu hướng đầu tư ngắn hạn và sự thiếu tin tưởng vào các chuyên gia. Thay vào đó, họ thường có xu hướng tin vào bản thân hơn. Điều này đã dẫn đến việc các quyết định đầu tư trên thị trường thường bị chi phối bởi cảm xúc và tâm lý đám đông. Kết quả đáng nói là có tới 95% nhà đầu tư đang bị thua lỗ và tuổi thọ đầu tư trung bình của họ chỉ khoảng 2 năm.

Bà Linh cũng bày tỏ sự tiếc nuối khi nhiều nhà đầu tư đã tham gia vào thị trường nhưng không có đủ điều kiện và sự hỗ trợ cần thiết để tiếp tục đầu tư một cách bền vững. “Họ chỉ tham gia trong 2 năm và chịu thua lỗ, từ đó rời bỏ thị trường. Nếu họ có một môi trường đầu tư tốt hơn, nơi họ có thể nâng cao nhận thức và kỹ năng, thì kết quả sẽ tốt hơn nhiều,” bà Linh chia sẻ.
Cũng tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Hằng Nga, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF), đã chỉ ra rằng nhà đầu tư luôn muốn tối đa hóa lợi nhuận nhưng đồng thời phải chấp nhận rủi ro. Việc nâng cao nhận thức của nhà đầu tư là cực kỳ quan trọng và cần hướng dẫn họ đầu tư dài hạn, từ 5-10 năm.
Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế – Tài chính của Quốc hội, cho rằng việc giáo dục và đào tạo là cần thiết không chỉ từ phía Chính phủ mà còn từ các công ty chứng khoán. Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ sự băn khoăn về việc đào tạo đến khi nào mới có thể đạt được sự chuyên nghiệp tương tự như các công ty chứng khoán. Ông đề xuất việc phát triển các dịch vụ trung gian để nâng cao năng lực của nhà đầu tư cá nhân và dịch vụ quản lý gia sản, tư vấn tài chính.
Ông Hiếu cũng nhấn mạnh rằng nếu không thể nâng cao năng lực của nhà đầu tư cá nhân, thì họ nên cân nhắc đầu tư vào các quỹ hoặc nhà đầu tư chuyên nghiệp. Đồng thời, cần có các chính sách thuế phù hợp, đa dạng hóa các quỹ và sản phẩm để thúc đẩy sự phát triển của các quỹ đầu tư.
Ông Nguyễn Công Minh, Trưởng ban Quản lý các Công ty quản lý quỹ và Quỹ đầu tư chứng khoán, cho biết ngành quỹ tại Việt Nam đã phát triển trong khoảng 10 năm gần đây. Hiện tại, có 125 quỹ với tổng giá trị danh mục quản lý khoảng 765.000 tỷ đồng và NAV khoảng 94.000 tỷ đồng. Ban Quản lý đang xây dựng đề án tái cấu trúc nhà đầu tư và đề xuất các giải pháp để nâng cao năng lực của các công ty quản lý quỹ và đa dạng hóa kênh phân phối.