Du lịch vùng cao đang trải qua một cuộc chuyển mình đáng kinh ngạc nhờ vào sự kết hợp giữa chuyển đổi số và tinh thần chủ động từ người dân bản địa. Những người dân này đang trở thành người kể chuyện chân thực và sống động nhất về văn hóa, phong tục quê hương mình.
Tại tỉnh Tuyên Quang, làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông ở thôn Pả Vi Hạ đã trở thành một biểu tượng cho sự vươn lên của người dân bản địa. Với 19 hộ dân tham gia mô hình homestay, họ không chỉ kinh doanh mà còn tích cực gìn giữ và phát huy phong tục truyền thống. Anh Nùng Thanh Sấn, chủ homestay Meo Vac Ethnic, là một trong những người tiên phong khai phá cách làm du lịch mới bằng cách quay video, viết bài và chia sẻ văn hóa Mông trên TikTok và Facebook. Việc sử dụng các nền tảng số đã giúp anh Sấn và nhiều người dân khác tiếp cận được với lượng khách du lịch lớn hơn, từ đó mang lại thu nhập ổn định cho gia đình và cộng đồng.
Chuyển đổi số đang mở ra một bước ngoặt mới cho du lịch vùng cao Việt Nam. Tại Bản Liền và Y Tý, Lào Cai, người dân bản địa đã biết tận dụng mạng xã hội, video và QR code để quảng bá văn hóa và thu hút khách du lịch. Họ không chỉ làm du lịch mà còn trở thành người kể chuyện sinh động nhất về chính quê hương mình. Sự chủ động và sáng tạo của người dân bản địa đã giúp họ nắm bắt được cơ hội và biến du lịch thành một ngành kinh tế quan trọng.
Trưởng ban quản lý Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông, Chu Minh Quang, cho biết rằng chuyển đổi số là cách nhanh nhất để người dân vùng cao tự quảng bá chính mình. Quan trọng nhất vẫn là thay đổi tư duy để người dân hiểu rằng chính họ là người kể chuyện hấp dẫn nhất về bản làng mình. Việc tự quảng bá không chỉ giúp người dân tiếp cận được với thị trường du lịch rộng lớn hơn mà còn giúp họ bảo vệ và phát huy được bản sắc văn hóa của dân tộc mình.
Tuy nhiên, vẫn còn những điểm nghẽn cần được khai thông để du lịch vùng cao phát triển bền vững. Hạ tầng viễn thông chưa đồng đều, khả năng tiếp cận công nghệ của người dân còn chênh lệch và thiếu đội ngũ hướng dẫn có chuyên môn là những thách thức cần được giải quyết. Hơn thế, chuyển đổi số nếu không đi kèm với việc gìn giữ bản sắc sẽ dễ dẫn đến thương mại hóa văn hóa, làm mất đi giá trị đích thực của du lịch vùng cao.
Để du lịch vùng cao phát triển bền vững, tỉnh Lào Cai đang kiện toàn bộ máy quản lý, phát triển nhân lực, thúc đẩy số hóa, bảo vệ môi trường và hợp tác quốc tế. Mục tiêu đến năm 2030 là đón 15 triệu lượt khách, doanh thu trên 71.000 tỷ đồng, tạo việc làm cho khoảng 65.000 người. Với sự quyết tâm và nỗ lực của chính quyền và người dân, du lịch vùng cao Việt Nam đang có những bước đi vững chắc để trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước.
