D dịch tả lợn châu Phi đang trở thành một thách thức lớn đối với ngành chăn nuôi lợn tại Việt Nam. Tính đến nay, đã có 636 ổ dịch được phát hiện tại 30/34 tỉnh thành, làm hơn 42.300 lợn mắc bệnh và buộc phải tiêu hủy hơn 43.300 con.
Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi và Thú y, so với cùng kỳ năm 2024, số lợn mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã giảm hơn 34%. Tuy nhiên, một vấn đề đáng lo ngại là tỷ lệ lợn mắc bệnh với chủng tái tổ hợp genotype I-II đang gia tăng. Chủng virus này lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam vào năm 2023 và hiện chiếm 45% số ca mắc.
Hiện tại, Việt Nam đã có ba loại vaccine dịch tả lợn châu Phi do các đơn vị trong nước sản xuất được cấp phép lưu hành, với 7,8 triệu liều đã được cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, chưa có loại vaccine nào có thể bảo hộ hiệu quả với chủng genotype I-II. Kết quả khảo sát lưu hành virus cho thấy việc tiêm các loại vaccine của Việt Nam sản xuất đối với chủng tái tổ hợp genotype I-II có miễn dịch rất thấp, dẫn đến lợn chết rất nhanh.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết Bộ đã đặt mục tiêu làm việc với các nhà khoa học để cắt gen chủng của genotype I-II nhằm nghiên cứu vaccine phù hợp. Ông cũng đánh giá rằng nguyên nhân dịch bùng phát trở lại là do tâm lý chủ quan sau đỉnh dịch 2019-2020, cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, xử lý ổ dịch, kiểm soát giết mổ chưa được triển khai đồng bộ.
Về lâu dài, Thứ trưởng Tiến cho rằng Việt Nam cần thay đổi hình thức chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tập trung, để kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học.
Dịch tả lợn châu Phi có nguồn gốc từ châu Phi, lây lan nhanh, với tỷ lệ chết gần như 100% với lợn nhiễm bệnh, và có sức đề kháng cao, khả năng chịu được nhiệt độ thấp. Do đó, việc kiểm soát và phòng chống dịch bệnh này đòi hỏi sự quyết tâm và phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, ngành chức năng và người chăn nuôi.
