Chuyển đổi số y tế – Thách thức lớn cho bệnh viện chuyên sâu
Trong khuôn khổ Diễn đàn Y tế Việt Nam 2025, GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chỉ ra những thách thức đáng kể trong việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị y khoa. Theo ông, các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì càng đối mặt với khó khăn và chậm chạp trong quá trình chuyển đổi số y tế.
Thách thức lớn nhất là thay đổi tư duy và con người
GS.TS Lê Hữu Song nhận định rằng nền tảng công nghệ và cơ sở hạ tầng là thách thức đầu tiên cần vượt qua. Thực tế cho thấy rằng nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa thực sự được chuẩn hóa. Dữ liệu y tế có thể lớn nhưng chưa được khai thác hiệu quả do không thống nhất và chưa được chuẩn hóa.
Yếu tố quyết định và cũng là thách thức lớn nhất là con người, với sự e ngại thay đổi. Việc triển khai bệnh án điện tử đòi hỏi quy trình từ chuyên môn đến quản lý phải được xây dựng chuẩn. Tuy nhiên, không phải đơn vị hoặc cá nhân nào cũng sẵn sàng cho sự thay đổi này.
Bệnh viện lớn chậm trong chuyển đổi số
Hồ sơ bệnh án điện tử được coi là điểm cốt lõi trong chuyển đổi số y tế. Tuy nhiên, tính đến nay, chỉ có 270 cơ sở thực hiện xong việc này, trong số này, không nhiều bệnh viện hạng đặc biệt hoặc cấp chuyên sâu.
Xuất phát từ thực tiễn, GS.TS Lê Hữu Song cho rằng các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì lại càng khó khăn và chậm chạp trong chuyển đổi số y tế. Mấu chốt vấn đề nằm ở “thay đổi tư duy”, trong khi thay đổi thói quen ở đơn vị càng lớn thì càng gặp nhiều khó khăn.
Bệnh viện có hàng chục nghìn quy trình chuyên môn khác nhau. Văn bản giấy không kết nối với nhau, muốn chuyển đổi số, sử dụng AI, các đơn vị từ lâm sàng, cận lâm sàng, đến dược, trang thiết bị, kiểm soát nhiễm khuẩn… phải kết nối.
Chi phí đầu tư lớn cho chuyển đổi số
Các chuyên gia tính toán rằng trung bình mỗi bệnh viện tuyến tỉnh cần đầu tư hơn 10 tỷ đồng để triển khai bệnh án điện tử. Với các bệnh viện quy mô lớn, số tiền đầu tư còn lớn hơn rất nhiều.
Trước đó, Bộ Y tế yêu cầu đơn vị chuyên môn xây dựng quy định kết cấu chi phí ứng dụng CNTT trong giá dịch vụ khám chữa bệnh, cần hoàn thành trong tháng 6, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể.
Một giải pháp quan trọng để thúc đẩy chuyển đổi số y tế là tăng cường đầu tư và hỗ trợ từ Chính phủ, cũng như nâng cao nhận thức và kỹ năng về công nghệ thông tin trong ngành y tế. Đồng thời, các bệnh viện cần chủ động hơn trong việc xây dựng lộ trình chuyển đổi số phù hợp với điều kiện thực tế của mình.
Việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán và điều trị y khoa là xu hướng tất yếu để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, các bệnh viện cần vượt qua các thách thức về tư duy, con người, và đầu tư.
Trong bối cảnh hiện nay, chuyển đổi số y tế không chỉ là một lựa chọn mà còn là một yêu cầu thiết yếu để các bệnh viện chuyên sâu có thể hoạt động hiệu quả và cung cấp dịch vụ tốt hơn cho bệnh nhân.
