Lộ trình thực hiện Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp
Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp (số 68/2025/QH15) dự kiến có hiệu lực từ ngày 01/08/2025. Đây là một mốc quan trọng trong việc đổi mới cơ chế quản lý đối với doanh nghiệp nhà nước (DNNN), hướng tới trao quyền tự chủ nhiều hơn cho các doanh nghiệp này. Thông qua Luật này, DNNN sẽ tự chủ trong việc phê duyệt và triển khai chiến lược phát triển cũng như kế hoạch kinh doanh hàng năm mà không cần phải thông qua cơ quan đại diện chủ sở hữu. Sự thay đổi này đánh dấu một bước tiến quan trọng từ mô hình quản lý hành chính sang cơ chế thị trường, với mục tiêu khơi thông nguồn lực và tăng cường năng lực tài chính cho DNNN.
Một trong những điểm nổi bật của Luật là tạo điều kiện thuận lợi cho DNNN trong việc sử dụng hiệu quả nguồn lực tài chính và nhân lực. Cụ thể, các doanh nghiệp này sẽ có toàn quyền quyết định các chính sách tiền lương, thưởng, thù lao cho người lao động và lãnh đạo trong phạm vi quỹ lương được phê duyệt. Điều này không chỉ giúp tăng tính cạnh tranh mà còn hỗ trợ doanh nghiệp trong việc giữ chân nhân sự chất lượng cao. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng được phép trích tối đa 50% lợi nhuận sau thuế vào Quỹ đầu tư phát triển và tối đa 3 tháng lương cho Quỹ khen thưởng, phúc lợi.
Về mặt tài chính, Luật mới mang lại cơ chế huy động vốn linh hoạt hơn cho DNNN. Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty sẽ được quyền quyết định các phương án vay vốn mà không cần chờ phê duyệt, trừ khi khoản vay vượt quá ba lần vốn chủ sở hữu. Cơ chế này giúp doanh nghiệp có thể nắm bắt cơ hội thị trường một cách kịp thời và chủ động triển khai các dự án đầu tư. Ngoài ra, Luật cũng mở rộng phạm vi đầu tư và xóa bỏ những rào cản trước đây trong lĩnh vực bất động sản. Các công ty mẹ nắm vốn chi phối của Nhà nước được phép cho công ty con vay nội bộ, từ đó tăng thêm tính linh hoạt và hiệu quả sử dụng nguồn vốn trong nội bộ tập đoàn, tổng công ty.
Để triển khai Luật một cách hiệu quả, Bộ Tài chính đang hoàn thiện dự thảo 3 Nghị định quy định chi tiết. Các nghị định này sẽ quy định cụ thể về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, giám sát, kiểm tra, đánh giá, xếp loại doanh nghiệp, và cơ cấu lại vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Thông tin Reuters đưa ra liên quan đến kế hoạch triển khai nói trên.
Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã nhấn mạnh rằng Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp là một bước đi quan trọng trong việc đổi mới và phát triển doanh nghiệp nhà nước. Ông yêu cầu Bộ Tài chính tiếp tục hoàn thiện dự thảo các Nghị định với tinh thần tháo gỡ vướng mắc, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, và nâng cao tính tự chủ của doanh nghiệp. Thêm vào đó, vấn đề nêu tại VnExpress cũng cần được cân nhắc.
